بیماری ازگود اشلاتر یک نوع بیماری است که با کشیده شدن تاندون کاسه زانو به قسمت بالای استخوان درشت نی رخ میدهد. این وضعیت میتواند باعث درد در زانو و قسمت بالایی ساق پا شود. تاندونها ساختارهای بافتی هستند که عضلات را به استخوانها متصل میکنند. تاندون کاسه زانو بر روی منطقهای از استخوان درشت نی، به نام صفحه رشد، که استخوان جدید در آن تشکیل میشود، کشیده میشود. این کشیده شدن باعث درد و التهاب (تورم و تحریک شدن) میشود و ممکن است با سخت شدن صفحه رشد، یک برآمدگی سفت نیز در زیر زانو رشد کند. افراد مبتلا به بیماری ازگود اشلاتر معمولاً با استراحت، داروهای مسکن بدون نسخه و گذشت زمان بهبود مییابند. این بیماری گاهی به عنوان آلام رشدی یا زانوی جهندگان نیز شناخته میشود.
علل و عوامل خطر
بیماری ازگود اشلاتر یکی از دلایل عمده درد زانو در نوجوانان فعال بوده که تحرک و ورزش می کنند. سن معمول رخ دادن این عارضه برای پسران بین ۱۲ تا ۱۵ سال و برای دختران، بین ۸ تا ۱۲ سال می باشد. زانو درد در ورزشکاران شایع است. هر دو زانو در ۳۰٪ از افراد مبتلا به این بیماری تحت تأثیر قرار می گیرند. این امر در پسران بیشتر از دختران است. همچنین این عارضه در کودکانی دیده می شود که در ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال، ژیمناستیک و والیبال فعالیت می کنند.
برخی از دلایل سندروم ازگود اشلاتر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- جهش رشد – این شرایط تمایل به تأثیر در کودکان بالغ دارد. پسران مبتلا غالباً در حدود ۱۳ تا ۱۴ سال سن داشته، در حالی که دختران مبتلا اغلب ۱۰ تا ۱۱ سال دارند.
- ورزش – كودكان فعال، خصوصاً آن هایی كه در دو و میدانی و ورزش فعالیت می كنند، در معرض خطر بیشتری هستند.
- جنسیت – پسران نسبت به دختران در معرض خطر بیشتری هستند، اما شاید به این دلیل است که پسران معمولاً ورزش های پرتحرک تر و شدیدتری انجام می دهند.
- آسیب و جراحات قبلی- حدود نیمی از كودكان مبتلا به این بیماری، آسیب های قبلی زانو را گزارش كرده اند.
علائم بیماری ازگود اشلاتر
علائم رایج بیماری ازگود اشلاتر عبارتند از:
- درد زانو یا پا
- تورم، حساسیت به لمس یا افزایش گرما در زیر زانو و بالای استخوان درشت نی
- دردی که با ورزش یا فعالیت های زیاد، مانند دویدن، بدتر می شود.
- لنگیدن بعد از فعالیت بدنی
شدت این علائم اغلب در افراد مختلف متفاوت است. بعضی از افراد در طی برخی فعالیت ها فقط درد خفیفی را تجربه می کنند. دیگر افراد ممکن است درد مداوم و ناتوان کننده ای را تجربه کنند که انجام هرگونه فعالیت بدنی را برایشان دشوار می سازد. این ناراحتی می تواند از چند هفته تا چند سال طول بکشد. علائم به طور معمول با پایان روند رشد دوره بلوغ از بین می روند.
چگونه می توان عارضه ازگود اشلاتر را تشخیص داد
پزشک شما برخی معاینات فیزیکی را انجام داده و حتی یکسری اسکن نیز گرفته تا تشخیص دهد آیا به عارضه ازگود اشلاتر مبتلا هستید یا خیر:
معاینات فیزیکی
اگر در ناحیه زانوی خود مشکلی دارید، ممکن است پزشک به دلیل علائم، ورزش هایی که انجام داده اید و نیز میزان سن، را برای بیماری ازگود اشلاتر بررسی کند.
سپس پزشک شرایط شما از نظر حساسیت، درد، قرمزی یا تورم زانوی تان را بررسی می کند.
پزشک همچنین به بررسی دامنه حرکتی شما در مفصل و ران خواهد پرداخت.
اشعه ایکس
اگر پزشک هنوز وجود این عارضه مطمئن نباشد، ممکن است آزمایش اشعه ایکس را برایتان تجویز کند که می تواند در صورت وجود شکستگی یا ترک خوردگی استخوان درشت نی، آن را تشخیص دهد. اشعه ایکس همچنین می تواند وجود مناطق اضافی رسوب کلسیم در تاندون کاسه زانو را نشان دهد. همچنین ممکن است به غیر از عارضه ازگود اشلاتر عامل دیگری برای درد زانویتان تشخیص داده شود، به خصوص اگر درد مداوم داشته باشید و زانوی شما در بیش از یک نقطه حساس باشد.
عوارض
عوارض بالقوه بیماری ازگود اشلاتر عبارتند از:
- شکل گرفتن یک برآمدگی دائمی و بدون درد روی زانو که ممکن است هنگام زانو زدن حساس باشد.
- شکل گرفتن قطعات استخوانی (که استخوانچه نامیده می شوند) در تاندون کشکک زانو که منجر به درد مداوم می شوند.
- عقب زدگی زانو یا رکورواتوم، وضعیتی که در آن زانو بیش از حد بزرگ می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که رشد استخوان ران (درشت نی) تحت تأثیر قرار گرفته و قسمت جلوی استخوان، رشد زودرس را متوقف کرده و موقعیت زانو را تغییر دهد.
به ندرت، ممکن است علائم موجود پس از توقف رشد استخوان همچنان دردسر ساز شوند. روش جراحی برای این عارضه معمولاً توصیه نمی شود، اما ممکن است برای موارد زیر انجام گیرد:
- لازم باشد قطعات استخوانی از ناحیه تاندون کشکک برداشته شود.
- لازم باشد مقداری از بافت برآمدگی بزرگ استخوان درشت نی برداشته شود.
گزینه های درمانی
بهترین گزینه درمان برای شروع در هنگام تجربه علائم اولیه بیماری ازگود اشلاتر استراحت کامل از هرگونه فعالیت های بدنی بوده که علائم کنونی شما را تشدید می کند. این فعالیت ها معمولاً ورزش هایی شامل پریدن یا لگد زدن زیاد می باشند. عدم داشتن استراحت فقط باعث وخیم شدن اوضاع می گردد زیرا صدمات بیشتری به برآمدگی استخوان درشت نی وارد می شود. درمان معمولاً شامل موارد زیر است:
درمان های اولیه
محافظت، استراحت کردن، یخ گذاشتن، گذاشتن کمپرس و بالا نگه داشتن پا، اولین خط درمانی است. تا زمانی که علائم شما برطرف نشده از داشتن هرگونه فعالیت شدید پرهیز کنید و پس از بازگشت به فعالیت ورزشی خود، گذاشتن یخ روی زانو قبل و بعد تمرین نیز می تواند مفید باشد.
مهم است که از یخ به طور موثری استفاده کنید در غیر این صورت می تواند اوضاع را برای شما بدتر کند. در بخش درمان با یخ می توانید نحوه استفاده ایمن و موثر از یخ و بهترین روش های استفاده از یخ را بیابید.
مسکنها
داروی مسکن پاراستامول ممکن است برای کمک به کاهش درد توصیه شود. NSAIDS (ضد التهاب غیر استروئیدی) مانند ایبوپروفن نیز می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند اما این دارو همیشه برای کودکان توصیه نمی گردد. همیشه قبل از مصرف هرگونه دارو با پزشک خود مشورت کنید.
بریس های بنددار زانو
استفاده از نوارهای تاندون کشکک زانو یا بریس های بنددار زانو می تواند به طور قابل توجهی به درمان عارضه ازگود اشلاتر در بزرگسالان کمک کند. این محصولات با کاهش تنش و حمایت از زانو، به جذب شوک و ضربههایی که زانو در معرض آن قرار میگیرد کمک میکنند و همچنین میتوانند تغییر زاویه نیروهای تأثیرگذار بر تاندون را نیز کنترل کنند. نوار یا بریس زانو را میتوان در هنگامی که زانو درد دارد، استفاده کرد. همچنین، ساپورت های نئوپرین زانو تاندون ها را گرم نگه میدارند و از کل مفصل پشتیبانی میکنند. برای پیدا کردن مناسبترین نوع بریس برای زانوی خود، میتوانید انواع مختلف بریس ها را امتحان کنید.
زانوی خود را ماساژ دهید
ماساژ عضلات چهارسر ران به کشش عضلات و اطمینان از انعطاف پذیری عضلات برای تحمل وزن هایی که باید متحمل شود کمک خواهد کرد. یکی از این روش ها شامل ماساژ دادن پا از مچ پا به سمت بالا در یک طرف پا به سمت مفصل ران، و سپس به دوباره به سمت پایین می باشد. این کار را می توانید ۵ تا ۱۰ بار انجام دهید.
فیزیوتراپی
برای برخی از افراد مبتلا به بیماری ازگود اشلاتر، فیزیوتراپی می تواند فواید قابل توجهی به همراه داشته باشد. یک فیزیوتراپیست می تواند یک برنامه حرکات کششی برای بیماری مبتلا به ازگود اشلاتررا توصیه و همچنین بر کمک به اصلاح فعالیت و پشتیبانی بیشتر نظارت داشته باشد.
گچ گرفتن
در بسیاری از مواقع، وقتی علائم شدید باشد، پزشک ممکن است برای بی حرکت کردن زانو، آن را گچ گرفته و برای اطمینان از نتیجه، استراحت کامل به مدت ۳ هفته را تجویز کند.
جراحی
در موارد شدید، ممکن است از جراحی برای درمان عارضه ازگود اشلاتر در بزرگسالان استفاده شود. بعضی اوقات تکه های استخوان می تواند درد زیادی ایجاد کند. این درد می تواند با جراحی رفع گردد و به شما کمک کند تا در طی دو هفته دوباره روی پاهای خود بایستید. یکی از عوارض جانبی روش جراحی، مشکل گردش خون زیر زانو است. اما این یک مشکل کوتاه مدت بوده و جریان منظم خون، نسبتاً سریع به حالت عادی خود برمی گردد.
روند بهبودی
به طور کلی، زمانی که بیماری ازگود اشلاتر بروز میکند، زمان قابل توجهی طول میکشد تا به طور کامل بهبود یابد. معمولاً بعد از هر فعالیت تشدید کننده، زانو نیاز به استراحت کامل حدود یک هفته دارد. سپس با کاهش تکرار، مدت زمان و شدت تمرینات ورزشی، میتوان دوباره فعالیت را آغاز کرد تا از بازگشت علائم جلوگیری شود. در صورت بروز علائم، سطح فعالیت بدنی باید دوباره کاهش یابد.
اکثر افراد معمولاً پس از یک ماه به فعالیتهای ورزشی عادی خود باز میگردند، اما ممکن است از بندها و بریسهای زانو برای کمک به تقویت و حمایت از زانو استفاده کنند. با این حال، در برخی موارد، بهبودی کامل از این بیماری ممکن است تا ۲ سال طول بکشد.
بیماری ازگود اشلاتر معمولاً در سن ۱۶ سالگی بهبود مییابد و تقریباً در ۹ مورد از هر ۱۰ مورد این بهبودی رخ میدهد. با این حال، در بعضی از موارد، افراد بزرگسال همچنان ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
جلوگیری از شکل گیری عارضه ازگود اشلاتر
درمان بیماری ازگود اشلاترامری دشوار است و بنابراین قطعاً ارزش آن را دارد که از آن یپش گیری و جلوگیری گردد.
کارهایی که باید انجام شود:
- تمرینات کششی زانو: بیماری ازگود اشلاتربه دلیل عدم هماهنگی رشد عضلات در طی جهش رشدی، ایجاد می شود. تمرینات کششی عضلات ران با این مسئله مقابله کرده و از تنش برآمدگی استخوان درشت نی می کاهد.
- تمرینات تقویتی: اطمینان از عدم داشتن ضعف عضلانی در اطراف زانو می تواند به کاهش احتمال پیشرفت عارضه ازگود اشلاتر کمک کند.
مواردی که باید از آنها اجتناب کنید:
- تمرینات مقاومتی: مانند برداشتن وزنه های پا در زیر سن ۱۶ سال – این گونه تمرینات فشار زیادی روی استخوان های جوان و نرم پا وارد می کند.
- بیش تمرینی: از جلسات تمرین طولانی (برای بیش از دو ساعت) یا تمرین بیش از حد زیاد پرهیز کنید (سعی کنید بین جلسات تمرینی تان، یک روز را به خود استراحت دهید)
- فعالیت های تکرار شونده: به عنوان مثال جهیدن و پریدن
