اسکولیوز به انحنای s یا c در ستون فقرات گفته می‌شود، که بسته به شدت انحنا، ممکن است در انجام فعالیت‌های روزانه فرد را دچار مشکل کند. اسکولیوز در نتیجه ژنتیک، موقعیت ناهموار لگن، جراحی‌های قبلی ستون فقرات یا مهره‌ای، انحراف زانو یا کف پا، یا حتی آسیب به سر ایجاد می‌شود. معمولاً به منظور اصلاح انحنای ناشی از اسکولیوز باید از بریس استفاده کرد و در موارد شدید حتی ممکن است جراحی لازم باشد، اما به منظور جلوگیری از فشارهای روزانه و بهبود مهارت، ورزش گزینه ایده‌آلی است. علاوه بر لیزرتراپی برای درمان اسکولیوز، ورزش نیز می‌تواند برای کاهش علائم و بهبود عملکرد روزانه مفید باشد.
تفاوت بین انواع مختلف اسکولیوز در چیست؟
برای تعیین تفاوت بین انواع مختلف اسکولیوز، راه‌های زیادی وجود دارد. رایج‌ترین روش تعیین تفاوت بین انواع اسکولیوز، بررسی علت یا علت زمینه‌ای این بیماری است. اکثر متخصصان بر این باورند که سه دسته اسکولیوز وجود دارد. ایدوپاتیک، مادرزادی و عصبی عضلانی.
- ایدوپاتیک: این نوع اسکولیوز شایع‌ترین نوع این عارضه است. اکثر گونه‌های اسکولیوز ایدوپاتیک هستند که به این معنی است که علت ناشناخته است و یا هیچ عامل تکی وجود ندارد که موجب ایجاد بیماری شود.
- مادرزادی: شکل‌های مادرزادی اسکولیوز به طور معمول ناشی از یک نقص ستون فقراتی در هنگام تولد هستند و بنابراین معمولا در سن زودتر از نوع ایدوپاتیک شناسایی می‌شوند.
- اسکولیوز عصبی و عضلانی: خمیدگی ستون فقرات است که به طور ثانویه به نوعی بیماری عصبی یا بیماری عضلانی مانند دیستروفی عضلانی یا فلج مغزی منجر می‌شود. این نوع از اسکولیوز نسبت به انواع دیگر سرعت پیشرفت بیشتری دارد.
اسکولیوز مادرزادی
اسکولیوز مادرزادی نادر است و از هر ۱۰۰۰۰ نوزاد تنها ۱ نفر به این عارضه مبتلا است. اسکولیوز مادرزادی ناشی از ناهنجاری‌های ستون فقرات است که در رحم ایجاد می‌شود. قبل از تولد، ناهنجاری ستون فقرات شایع‌ترین علت این نوع اسکولیوز است. همچنین ممکن است که این عارضه ناشی از تشکیل جزئی برخی از استخوان‌ها یا عدم وجود یک یا چند استخوان در ستون فقرات باشد. اسکولیوز مادرزادی منجر به انحنای جانبی ستون فقرات می‌شود. ستون فقرات یک کودک، علاوه بر منحنی اسکولیوز اصلی ممکن است در جهت مخالف منحنی اسکولیوز نیز دچار انحنا باشد که برای جبران انحنای اسکولیوز و برای حفظ موقعیت ایستاده ستون فقرات ایجاد شده است.
اسکولیوز مادرزادی مربوط به نقایص ستون فقرات است که در بدو تولد وجود دارد. این نوع اسکولیوز، خیلی سریع‌تر از انواع دیگر اسکولیوز تشخیص داده می‌شود. علائم اسکولیوز مادرزادی عبارتند از موارد زیر:
- کج شدن شانه‌ها
- نابرابری دو طرف خط کمربندی
- بیرون زدگی یک طرف دنده‌ها
- کج شدن سر
- ظاهر کج بدن
- هنگامی که علائم ایجاد می‌شوند، تست‌های تشخیصی مانند تصویربرداری EOS، اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن به منظور تشخیص مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اسکولیوز زودرس
این نوع اسکولیوز در کوکان و نوجوانان شایع است، به همین دلیل، اسکولیوز جوانی نامیده می‌شود. زمانی که اسکولیوز قبل از ۹ سالگی وجود داشته باشد، پزشکان آن را اسکولیوز زودرس می‌نامند. مهم است که بین اسکولیوز در نوجوانی و شروع زودرس تمایز قائل شویم، چراکه منشاء ژنتیکی بین این ۲ دسته ممکن است متفاوت باشد.
اغلب، کودکان مبتلا به اسکولیوز زودرس هیچ علامت یا نشانه‌ای از مشکلات ستون فقرات ندارند. به خصوص اگر اسکولیوز خفیف باشد. تشخیص زودرس اسکولیوز مهم است. به تقارن بدن کودک مبتلا به اسکولیوز توجه کنید. نابرابری شانه‌ها، نابرابری دو طرف خط کمربندی، بالاتر بودن یک طرف باسن از طرف دیگر، کج شدن سر و همگی می‌توانند نشانه اسکولیوز باشند. درمان زودهنگام این شکل از اسکولیوز بسایر مهم است زیرا کودک هنوز در حال رشد است. تاخیر در درمان می‌تواند به مشکلات ریوی و قلبی همچون کورپولمونل منجر شود.
اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان (AIS)
اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان شایع‌ترین نوع اسکولیوز است. از هر ۱۰۰ کودک ۱۰ تا ۱۸ ساله ۴ نفر به اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان مبتلا می‌شوند. نام این بیماری از سن شروع نوجوانی آن گرفته می‌شود. تحقیقات ژنتیکی سعی در مشخص کردن علل احتمالی اسکولیوز ایدیوپاتیک دارند. در سن ۱۰ سالگی، سرعت رشد ستون فقرات افزایش می‌یابد. این افزایش سرعت رشد، احتمال بدتر شدن سریع منحنی در طول جهش رشد را افزایش می‌دهد.
نظریه های زیادی در مورد علل احتمالی اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان وجود دارد. علل احتمالی عبارتند از عدم تعادل هورمونی که باعث رشد نامتقارن می‌شود. حدود ۳۰ درصد از تمام بیماران مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوان دارای سابقه خانوادگی اسکولیوز هستند. این موضوع نشان دهنده یک پیوند ژنتیکی است. در بیشتر موارد، نوجوانان مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک هیچ درد یا مشکلات دیگری را تجربه نمی‌کنند. حتی ممکن است وقتی از پهلو به آنها نگاه می‌کنید، ظاهرشان عادی به نظر برسند. هنگامی که علائم ظاهر می‌شوند، شانه‌ها نابرابر، ستون فقرات حالت قوزدار و بالاتنه نامتقارن و کج به نظر می‌رسند. این نوع اسکولیوز گاهی با کمر درد مرتبط است. به منظور دستیابی به نتایج عالی، درمان زودهنگام باید در نظر گرفته شود.
اسکولیوز دژنراتیو (De Novo Scoliosis)
این نوع اسکولیوز با نام‌های اسکولیوز بزرگسالان، اسکولیوز دیررس یا اسکولیوز de novo نیز شناخته می‌شود. اسکولیوز دژنراتیو با انحنای جانبی ستون فقرات مشخص می‌شود که با گذشت زمان در بزرگسالی ایجاد می‌شود. یکی از پیامدهای طبیعی پیری، تحلیل رفتن مفاصل و دیسک‌های ستون فقرات است. «ساییدگی و پارگی» ناهموار این دیسک‌ها و مفاصل می‌تواند باعث شود که انحنای ستون فقرات در یک طرف مشخص‌تر شود، که از علائم بارز اسکولیوز است.
اسکولیوز دژنراتیو اغلب با از دست رفتن سلامت استخوان مرتبط است. اسکولیوز دژنراتیو بیشتر در کمر ایجاد می‌شود و شکل C خفیفی در این ناحیه تشکیل می‌دهد. هنگامی که درجه انحنای جانبی از ۱۰ درجه بیشتر شود (که با زاویه کاب اندازه‌گیری می‌شود)، به عنوان اسکولیوز تشخیص داده می‌شود.
اگرچه بسیاری از انواع اسکولیوز دردناک نیستند، اسکولیوز دژنراتیو مطمئناً می تواند دردناک باشد. علائم رایج این نوع اسکولیوز عبارتند از:
- درد یا سفتی مبهم در ناحیه کمر
- درد تابشی که به سمت پاها ساطع می‌شود.
- احساس سوزن سوزن شدن در ساق پا
- یا درد شدید پا که هنگام راه رفتن رخ می‌دهد اما هنگام استراحت از بین می‌رود.
تحقیقی که به تازگی انجا شده نشان می‌دهد که بیش از ۶۰٪ از جمعیت بالای ۶۰ سال به اسکولیوز دژنراتیو مبتلا هستند. اسکولیوز De novo به دلیل تحلیل رفتن ستون فقرات ناشی از افزایش سن است. این بیماری در بیماران بزرگسالی که سابقه قبلی اسکولیوز ندارند، رخ می‌دهد. این بیماری در افراد بالای ۵۰ سال از طریق معاینه فیزیکی و اشعه ایکس تشخیص داده می‌شود. بیماران مبتلا به اسکولیوز de novo اغلب علائم زیر را تجربه می‌کنند:
- خستگی عضلات و کمردرد
- سفتی و بی حسی یا ضعف پا
- با گذشت زمان، بیماران اغلب دچار وضعیت بدنی نامناسب شده و تعادل خود را از دست می‌دهند. به دلیل خطرات مرتبط با جراحی کمر در افراد مسن، درمان دشوار است.
اسکولیوز عصبی عضلانی
اسکولیوز عصبی عضلانی به عنوان علامت ثانویه یک بیماری دیگر رخ می‌دهد. انحنای ستون فقرات زمانی رخ می‌دهد که مغز و ماهیچه‌ها نتوانند به خوبی با هم ارتباط برقرار کنند. این انحنا احتمالاً تا بزرگسالی پیشرفت می‌کند و ممکن است در بیمارانی که قادر به راه رفتن نیستند شدیدتر شود. بیمارانی که روی ویلچر می‌نشینند ممکن است با صاف نشستن مشکل داشته باشند و احتمالا به دلیل انحراف، به یک سمت می‌افتند.
برخی از شرایط زمینه‌ای که منجر به اسکولیوز عصبی عضلانی می‌شوند عبارتند از:
- میلودیسپلازی
- فلج مغزی
- دیستروفی عضلانی دوشن
- آتاکسی فردریش
- آتروفی عضلانی نخاعی
اسکولیوز عصبی عضلانی اغلب دردناک نیست مگر اینکه انحنای ستون فقرات خیلی زیاد باشد. اغلب اولین علامت اسکولیوز تغییر در وضعیت بدن است. معاینه بالینی و اشعه ایکس کامل ستون فقرات، معمولاً انحنای طولانی و C شکل که کل ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می‌دهد، را نشان می‌دهد.
دانستن چگونگی طبقه‌بندی اختلالات انحنای ستون فقرات، دانشی در فرد ایجاد می‌کند که بر اساس آن می‌تواند درکی از انواع خاص اسکولیوز داشته باشد.
کیفوز شوئرمن
در حالی که اسکولیوز به عنوان یک انحنای غیرطبیعی ستون فقرات تعریف می‌شود، کیفوز شامل گرد شدگی ستون فقرات به سمت جلو است. اسکولیوز بیشتر قسمت تحتانی ستون فقرات یا کمر را درگیر می‌کند. کیفوز معمولاً ستون فقرات گردنی و قسمت قفسه سینه را درگیر می‌کند. کیفوز شوئرمن یکی از سه نوع کیفوز است و در دوران نوجوانی تشخیص داده می‌شود و به عنوان علامت ثانویه یک ناهنجاری‌های ساختاری در مهره‌ها ایجاد می‌شود. علائم اولیه کیفوز شوئرمن عبارتند از:
- حالت قرارگیری نامناسب بدن
- کمر درد
- خستگی عضلانی
- احساس سفتی در پشت
- در اکثر موارد، این علائم نسبتا ثابت باقی می‌مانند و به طور کلی در طول زمان بدتر نمی‌شوند مگر در موارد شدید
چرا اسکولیوز باعث کمر درد می‌شود؟
اسکولیوز به دلایل مختلف ممکن است باعث کمر درد شود. علائم درد اسکولیوز اغلب در بیماران بزرگسال رخ می دهد، اگرچه نوجوانان نیز ممکن است ناراحتی را تجربه کنند. برخی از رایج‌ترین علائم عبارتند از سفتی در عضلات اطراف ستون فقرات، خستگی عضلات و کمر درد. این ناراحتی و تنش به دلیل فشار اضافی است که اسکولیوز بزرگسالان بر دیسک‌های ستون فقرات وارد می‌کند.
انحنای ستون فقرات همچنین می‌تواند باعث تحریک و فشار بر روی اعصاب پشت شود که منجر به درد و التهاب می‌شود. سایر عوامل موثر در کمر درد مرتبط با اسکولیوز شامل کشیدگی مفاصل، وضعیت نامناسب و عضلات سفت است. اگر کمر دردی دارید که با درمان‌های خانگی و دیگر درمان‌ها بهبود نمی‌یابد، با پزشک خود صحبت کنید. همچنین در صورتی که درد باعث پایین آوردن کیفیت زندگی شما شده یا احساس درد تیز در پاهای خود دارید، باید مراقب باشید. این علائم می‌تواند نشانه ای از اسکولیوز پیشرفته باشد که نیاز به درمان حرفه‌ای و فوری دارد.
چگونه لیزر تراپی، باعث تسکین درد اسکولیوز می‌شود؟
امروزه استفاده از لیزر تراپی برای اسکولیوز به دلیل ظرفیت آن در درمان جراحات، انواع دردهای بدن، شکستگی‌ها، دردهای عصبی، زخم‌ها، سوختگی‌ها و ارائه مراقبت‌های بعد از عمل در حال افزایش است.
بیماران برای تسکین درد اسکولیوز و جلوگیری از علائم ناتوان کننده، به جراحی و داروهای مسکن روی می‌آورند. با این حال، چنین اقدامات تهاجمی بر بیمار تأثیر می‌گذارد و عوارض جانبی زیادی به همراه است. زمان بهبودی بسیار زیاد است و احتمال بازگشت درد وجود دارد. علاوه بر این، بزرگسالانی که تصمیم به درمان اسکولیوز خود (ناشی از افزایش سن) از طریق جراحی دارند، ممکن است عوارض دیگری مانند عفونت زخم را تجربه کنند.
لیزر تراپی باعث تسکین درد قابل توجهی می‌شود و بیمار می‌تواند به راحتی در خانه از آن استفاده کند. این روش کاملا بی‌خطر است و برای بیماران در هر سنی مناسب است.
دستگاه‌های لیزر تراپی برای درمان اسکولیوز، با تامین انرژی بدن به صورت فوتون‌های نور از لیزر، باعث تسکین و درمان این عارضه می‌شوند و بافت‌ها و سلول‌ها این انرژی را به منظور تسریع سرعت بهبود جذب می‌کنند. با برداشتن فشار اعصاب آسیب دیده، می‌توان علائم دردناک اسکولیوز را کاهش داد.
مزایای درمان اسکولیوز با لیزر تراپی
لیزر تراپی سطح پایین برای اسکولیوز منجر به کاهش تورم و التهاب، کاهش زمان بهبودی و تسکین درد می‌شود. با این کار، درمان بیماری و مدیریت درد آسان‌تر می‌شود و در نتیجه بهبودی سریع‌تر می‌شود. لیزر تراپی یک روش ایمن و غیرتهاجمی است و حتی نسبت به داروهای مسکن یا جراحی‌های گران قیمت و بسیار حیاتی گزینه‌ی بی‌خطرتری است. با استفاده از لیزر تراپی، اسکولیوز را می‌توان با تسکین درد بهتر مدیریت کرد و از پیشرفت منحنی جلوگیری کرد.
مدت زمان درمان
- برخی افراد در اولین جلسه نتیجه را احساس می‌کنند، اما در برخی بیماران بین ۴ تا ۶ جلسه طول می‌کشد تا نتایج را مشاهده کنند.
- هر چه مشکل پیچیده‌تر باشد، به درمان بیشتری نیاز خواهید داشت.
- طول درمان ۱ تا ۲ بار در هفته به مدت ۲ تا ۴ هفته و سپس ۱ بار در هفته به مدت ۲ تا ۶ هفته دیگر است.
سایر درمان‌ها
تمام درمان‌های اسکولیوز سعی دارند که از انحنای بیشتر ستون فقرات جلوگیری کنند. پزشکان درمان کننده اسکولیوز نیز سعی دارند که از تغییر شکل ستون فقرات جلوگیری کنند. درمان‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینه و آزمایشات مکرر
پزشکان اغلب کودکان و بزرگسالان مبتلا به اسکولیوز را در طی چندین سال تحت نظر دارند و آنها را به طور منظم و مکرر معاینه می کنند. اگر کودک شما هنوز در حال رشد است و انحنای ستون فقرات او کمتر از ۲۵ درجه است، پزشک مدام معاینه می‌کند تا مطمئن شود که انحنا بیشتر نشده باشد.
استفاده از بریس
اگر انحنای ستون فقرات کودک شما در عکس اشعه ایکس بیش از ۲۵ تا ۳۰ درجه نشان داده شود و اگر ستون فقرات کودک شما هنوز در حال رشد است، ممکن است پزشک استفاده از بریس را توصیه کند. اگر کودک یا نوجوان شما هنوز در حال رشد است و دارای انحنای بین ۲۰ تا ۲۹ درجه است و انحنا بهتر نمی‌شود، پزشک احتمالا استفاده از بریس را توصیه می‌کند. پزشک به منظور تعیین نوع بریس و مدت استفاده از آن، شدت اسکولیوز را بررسی می‌کند.
جراحی
اگر انحنای ستون فقرات شما بیش از ۴۵ درجه باشد و در صورتی که استفاده از بریس مانع از پیشرفت انحنای ستون فقرات نشود، احتمالا پزشک جراحی را توصیه می‌کند.
