گودی کمر یا لوردوز، وضعیتی است که در آن انحنای داخلی ستون فقرات افزایش پیدا می‌کند. ستون فقرات دارای منحنی طبیعی اندکی است که به عملکرد صحیح ستون فقرات کمک می‌کند. این منحنی طبیعی، به دلیل شکل تک تک مهره‌های تشکیل دهنده ستون فقرات ایجاد شده است. اگر این انحنای ستون فقرات افزایش یابد، فشار یا کشش بسیار زیادی به نواحی دیگر ستون فقرات وارد می‌کند که منجر به درد می‌گردد.
متخصصین کلینیک توانبخشی و فیزیوتراپی امید بعد از انجام معاینات دقیق و تشخیص میزان گودی کمر بهترین برنامه درمانی با رویکرد درمانی پلکانی را براساس سن بیمار و شدت ناهنجاری تجویز خواهند کرد. درمان لوردوز با روش های ساده مانند ورزش و بریس آغاز می شود و در صورت لزوم درمان های پیچیده تر برای کاهش درد بیمار تجویز خواهند شد. اگر شدت گودی کمر به حدی باشد که به جراحی نیاز باشد بیمار برای عمل ارجاع خواهد شد.
دلایل لوردوزیس
یک سندروم به نام سندروم متقاطع تحتانی وجود دارد که در آن عضلات احاطه کننده لگن و ستون فقرات، دچار کشیدگی، تنش یا ضعف میشوند. تمام مشکلات عضلانی مختلف مانند گرفتگی و ضعف عضلات، منجر به عدم تعادل عضلانی میشود. ماهیچه‌هایی که معمولاً منقبض هستند، عبارتند از اکستنسورهای تنه، فلکسورهای لگن -بخصوص عضله ایلیوپسواس- و این عضلات دچار تنش، به کشش نیاز دارند .
ماهیچه‌هایی که معمولاً دچار ضعف و کشیدگی میشوند عبارتند از عضلات شکمی رکتوس، شکمی، عضلات مورب داخلی و خارجی و اکستنسورهای لگن، عضلات همسترینگ و گلوتئوس ماگزیموس.
علائم لوردوزیس
اغلب بیماران مبتلا به لوردوزیس، هیچ علائمی به جز گودی کمر بیش از حد ندارند. سایر علائمی که ممکن است به دنبال شدت انحنا ظاهر شود عبارتند از:
- درد کمر
- رسیدن درد به پاها
- تغییر در روده و مثانه (اگر چه این موارد نادر هستند)
- اگر بیمار به همراه لوردوزیس مشکلات دیگری نیز داشته باشد، ممکن است دیسپلازی پیشرونده مفصل ران، آتروفی عضلات یا مشکلات عصبی عضلانی را تجربه کند.
تشخیص
پزشک، لوردوزیس را با بررسی سابقه پزشکی کامل کودک، معاینات فیزیکی و تست‌های تشخیصی، تشخیص می‌دهد. پزشک فرزند شما سابقه کاملی از دوران بارداری شما و تولد فرزندتان به دست می‌آورد و می‌پرسد که آیا سایر اعضای خانواده نیز دچار لوردوزیس هستند یا خیر.
روش‌های تشخیص ممکن است شامل موارد زیر باشند:
اشعه ایکس
این آزمایش تشخیصی، از پرتوهای انرژی الکترومغناطیس نامرئی، برای تولید تصاویری از بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و اندام‌ها روی یک فیلم، استفاده می‌کند. این تست برای اندازه گیری و ارزیابی انحنای کمر استفاده میشود. پزشک یا رادیولوژیست با استفاده از اشعه ایکس روی کل ستون فقرات، زاویه انحنای ستون فقرات را اندازه گیری می‌کنند. غالباً بر اساس این اندازه گیری، روش درمان تعیین میشود.
اسکن استخوان
اسکن استخوان یک روش تصویر برداری هسته‌ای، برای ارزیابی هرگونه تغییرات دژنراتیو و یا آرتریت در مفاصل است که برای تشخیص بیماری‌ها و تومورهای استخوانی، تعیین علت درد یا التهاب استخوان استفاده میشود. این آزمایش برای رد احتمال هرگونه عفونت و شکستگی انجام می‌گیرد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی
این روش تشخیصی، از ترکیبی از آهنرباهای بزرگ و یک کامپیوتر، برای تولید تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارهای درون بدن، استفاده می‌کند. این آزمایش برای رد احتمال هرگونه ناهنجاری مرتبط با ریسمان نخاعی و اعصاب انجام می‌گیرد.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن)
این روش تصویربرداری تشخیصی، از ترکیب اشعه ایکس و تکنولوژی کامپیوتر، برای تولید تصاویر افقی یا عمودی- که اغلب برش نامیده می شوند- از بدن استفاده می‌کند. CT اسکن تصاویر دقیقی از هر بخش بدن، از جمله استخوان‌ها، عضلات، بافت‌های چربی و اندام‌ها، فراهم می‌نماید. CT اسکن، نسبت به روش اشعه ایکس دقیق است.
آزمایش‌های خون
تشخیص سریع لوردوزیس برای موفقیت در درمان، اهمیت بسیاری دارد. متخصصان اطفال یا پزشکان خانواده و حتی برخی از برنامه‌های بهداشتی مدارس، به طور معمول به دنبال یافتن علائم وجود لوردوزیس هستند.
درمان گودی کمر
درمان مخصوص گودی کمر، توسط پزشک فرزند شما و بر اساس موارد زیر تعیین میشود:
- سن بیمار سلامت عمومی و سابقه پزشکی
- علت اصلی لوردوزیس
- دامنه و شدت مشکل
- تحمل بیمار نسبت به داروها، روش‌ها یا درمان‌های خاص
- انتظارات برای دوره مشکل
- نظر یا ترجیح شما
هدف از درمان، جلوگیری از پیشرفت مشکل گودی کمر و به حداقل رساندن تغییر شکل آن است. مدیریت گودی کمر به علت لوردوزیس بستگی دارد. اگر گودی کمر به دلیل وضعیت ضعیف قرارگیری بدن باشد، ممکن است ورزش‌های ساده برای حل آن کافی باشد. با این حال مشکل گودی کمری که نتیجه‌ای از مشکلات لگن باشد، می‌تواند به عنوان بخشی از مشکلات لگن و مفصل ران درمان شود.
بریس لوردوزیس کمری
یک بریس تخصصی لوردوزیس کمری، تنها راه برای پشتیبانی کامل و مطمئن از کمر است.
بریس لوردوزیس کمری پشتی، یک پشتیبان محکم برای ناحیه نامبر در کمر فراهم می‌کند. این بریس، تقویت کننده گودی طبیعی بخش پایینی کمر است و به شما در حفظ موقعیت طبیعی کمر در طول روز و کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کند. شما حتی می‌توانید این بریس را در بیشتر فعالیت‌های جسمانی خود بپوشید.
پشتی‌های کمری
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که ایستادن طولانی مدت، می تواند انحنای ستون فقرات را تغییر دهد. مدت زمان طولانی ایستادن خود را با نشستن و استراحت کردن قطع کنید. باید اطمینان حاصل کنید که صندلی شما به خوبی از کمر شما پشتیبانی می‌کند. اگر این پشتیبانی توسط صندلی فراهم نمی‌شود، از بالش‌های کمری برای اطمینان از قرار گرفتن در موقعیت صحیح و کاهش علائم تغییر انحنای کمر استفاده کنید.
اگر معمولاً در حال سفر هستید، یک بالش بادی کمری برای استفاده در هواپیما، قطار یا اتومبیل بخرید.
کاهش وزن
اگر به تازگی لوردوزیس در شما تشخیص داده شده است، و در حال حاضر دچار اضافه وزن یا چاقی هستید و به مدت چند سال، ۲۵ پوند (دوازده کیلو گرم) یا بیشتر اضافه وزن داشته‌اید، ممکن است بتوانید وضعیت لوردوزیس خود را اصلاح کنید. تغذیه سالم و ورزش منظم می‌تواند وزن شما را کاهش داده و وضعیت ستون فقرات شما را بهتر کند. داشتن اضافه وزن برای چند سال، باعث میشود بدن شما به تدریج موقعیت طبیعی خود را تغییر دهد و به منظور تحمل وزن اضافه، عادت‌هایی را کسب کند. کاهش این وزن می‌تواند فشار را از روی بخش پایینی کمر شما برداشته و باعث تعادل طبیعی مجدد شود و هر گونه درد در ناحیه پایین کمر و در نتیجه وضعیت ستون فقرات را تغییر دهد.
داروهای ضد درد تجویزی
پزشک شما پس از مشورت با شما، به شما اطلاع می‌دهد که کدام روش‌های درمانی برای شما مناسب‌تر است. اگر گودی کمر شما ژنتیکی باشد و تمام عمر خود را با آن زندگی کرده باشید، احتمال دارد پزشک برای کاهش درد یا کاهش التهاب در دیسک‌های کمر شما داروهایی تجویز کند.
تمرین موقعیت قرار گیری بدن مناسب
حفظ و تمرین موقعیت قرارگیری بدن خوب، کلید داشتن یک ستون فقرات و کمر سالم است. حتی اگر شما گودی کمر ژنتیکی داشته باشید، تمرین موقعیت جسمانی مناسب مزایای سلامتی عمومی بسیاری دارد. برخی تمرینات وضعی وجود دارد که می‌توانید به صورت روزانه انجام دهید؛ از جمله تمرینات یوگا که باعث کشش ستون فقرات شما میشوند. همچنین پیراهن‌های وضعی مناسبی وجود دارد که می‌تواند ستون فقرات شما را کشش داده و تعادل ایجاد کند و باعث شود یک موقعیت جسمانی مناسب را تجربه کنید.
تمرینات اصلاحی برای لوردوزیس
توصیه میشود بیمار قبل از شروع هرگونه برنامه توانبخشی یا تمرین، مشاوره پزشکی دریافت کند.
کشش ماهیچه فلکسور مفصل ران
- عضله الیوپسوس، قویترین ماهیچه خم کننده مفصل ران است و این تمرین باعث کشش این عضله میشود:
- یک زانو را روی زمین قرار دهید.
- باید به آرامی کفل ها را به سمت جلو بکشید در حالی که کمر خود را صاف نگه داشته‌اید.
- می‌توانید کششی را احساس کنید.
- این کشش را به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید.
- دفعات بسیاری در طول روز، و هر بار ۳ تا ۵ بار این حرکت را تکرار کنید.
کشش بخش پایینی کمر
- با خم کردن زانوها، به پشت دراز بکشید.
- تا جایی که احساس راحتی می‌کنید، زانوها را به سمت جلو دراز کنید.
- ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در این موقعیت باقی بمانید.
- این حرکت را به دفعات در طول یک روز و هر بار ۳ تا ۵ بار تکرار کنید.
کرانچ شکمی
- با خم کردن زانوها، به پشت دراز بکشید.
- دست‌های خود را به سمت بالای زانوها بکشید و سپس عقب بیاورید. سر خود را بلند کنید و به همین شکل سر و شانه ها را از روی زمین بلند کنید.
- این تمرین را تا جایی ادامه دهید که در عضلات شکم خود احساس حرکت و خستگی پیدا کنید.
- یک دقیقه استراحت کنید.
- این تمرین را به صورت مجموعه‌های دو یا سه تایی انجام دهید.
کرانچ چرخشی
- درحالیکه زانوهای خود را خم کرده‌اید و پاهای خود را محکم روی زمین قرار داده‌اید، دراز بکشید.
- دست‌های خود را روی دو طرف سر قرار دهید.
- سر و شانه‌های خود را از زمین بلند کنید و در حین بلند کردن آنها، تنه فوقانی خود را طوری بچرخانید که آرنج راست شما مستقیماً به زانوی چپ برخورد کند.
- به موقعیت اولیه خود بازگردید.
- حرکت را با جابجایی چرخش چپ و راست تکرار کنید
- این حرکت را در مجموعه‌های ۱۰ حرکتی آغاز کرده و به تدریج آن را به سه مجموعه ۲۰ حرکتی برسانید.
حرکت پل
- در حالی که زانوهای خود را خم کرده‌اید و کف پاهای خود را روی زمین قرار داده‌اید، دراز بکشید.
- به آرامی باسن خود را از زمین بلند کنید و بخش پایینی کمر خود را بالا بیاورید.
- سعی کنید تا جایی که می‌توانید باسن خود را بالا بیاورید می‌توانید فعالیت شدید عضلات این ناحیه را احساس کنید.
- ۵ تا ۱۰ ثانیه در این وضعیت باقی بمانید.
- استراحت کنید.
- حرکت را تکرار نمایید.
- انجام این حرکت را در دو مجموعه سه تایی آغاز کنید و به تدریج آن را به سه مجموعه ۲۰ تایی برسانید.
- به منظور افزایش سطح شدت تمرین می‌توانید این کار را روی یک پا انجام دهید.
