همه ما در مدرسه اطلاعاتی را در ارتباط با تکامل بشر به دست آوردهایم و میدانیم که تفاوت ما با سایر پستانداران این است که روی هر دو پای خود راه میرویم. با گذر زمان و با تکامل گونه بشر، ستون فقرات ما شروع به تکامل بیشتر نموده و صافتر شده است و به تدریج به شکل امروزی خود درآمده است.
کیفوز به انحراف غیرعادی ستون فقرات گفته میشود که باعث قوز قسمت فوقانی کمر میشود. انحنای غیر عادی ستون فقرات میتواند بر نقاط مختلف ستون فقرات اثر بگذارد یا همه ساختار آن را درگیر کند.
علل بروز کیفوز چیست؟
گوشی موبایل، تبلت و کامپیوتر
نشستن به مدت طولانی و نحوه نادرست استفاده از دستگاههای الکترونیکی میتواند به شل شدن رباطهای ستون فقرات و انحنای غیر طبیعی آن منجر شود. افرادی که برای مدت طولانی از کامپیوتر استفاده میکنند و به سمت جلو منحرف میشوند، بیشتر دچار این مشکل میشوند. همچنین استفاده بیش از حد از وسایلی مانند تبلت و گوشی موبایل میتواند باعث فشار زیادی به رباطها شود و آنها را ضعیف کند.
وارد شدن ضربه به کمر
وارد شدن ضربه به کمر و آسیب دیدگی رباط، عضله یا استخوانهای ستون فقرات نیز از عوامل دیگری است که میتواند منجر به این مشکل شود. ترمیم نامناسب ستون فقرات میتواند باعث ایجاد مشکلات دیگری شود.
پوکی و ضعیف شدن استخوان
نداشتن رژیم غذایی مناسب و عدم مصرف مواد مغذی مورد نیاز بدن، چاقی و اضافه وزن، استعمال دخانیات و ورزش نکردن از مهمترین علل بروز پوکی استخوان در نسل جوان و آسیب دیدگی شدید بدن آنها در دوران پیری میباشد. پوکی استخوان باعث ضعیف شدن استخوان و تحت فشار قرار گرفتن استخوانهای ستون فقرات خواهد شد.
چه موقع باید برای درمان کیفوز به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما دچار قوز خفیف کمر شدهاید معمولاً نیازی به درمان ندارید اما در صورتی که دچار درد هستید، مشکل تنفسی دارید یا احساس خستگی میکنید باید به پزشک مراجعه نمایید. از آنجایی که بخش زیادی از فعالیت روزمره شما به سلامت ستون فقرات بستگی دارد باید هرچه سریعتر به فکر درمان مشکلات مرتبط با این اندام باشید. این امر باعث میشود که ریسک بروز اختلالات جدی از قبیل آرتروز و درد کمر در آینده به حداقل برسد.
کیفوز چگونه درمان میشود؟
اگر شما دچار کیفوز هستید معمولاً متخصص عمومی شما را به متخصص ارتوپد ارجاع میدهد. متخصص ارتوپد به ارزیابی ستون فقرات شما میپردازد و درخواست عکسبرداری را خواهد داد تا بتواند تصویر بهتری از ستون فقرات را به دست بیاورد. فرایند درمان با توجه به نوع کیفوز متفاوت خواهد بود. اگر شما دچار کیفوز وضعیتی هستید معمولاً فیزیوتراپی به اصلاح حالت بدن شما کمک خواهد کرد اما اگر دچار کیفوز مادرزادی یا کیفوز شوئرمن هستید معمولا از روشهای درمانی زیر استفاده میگردد:
معاینات دوره ای
معمولاً پزشک از شما میخواهد در فواصل زمانی مشخص تحت معاینات دورهای قرار بگیرید تا از پیشرفت یا عدم پیشرفت کیفوز اطمینان حاصل کند. در برخی موارد شما به درمان نیاز ندارید.
استفاده از بریس کمر
در برخی موارد پزشک استفاده از بریس کمر را توصیه میکند تا از پیشرفت قوز کمر پیشگیری گردد. بریس کمر نمیتواند باعث بهبود قوز کمر شود اما از بدتر شدن آن پیشگیری خواهد کرد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات مرکزی و عضلات کمر که وظیفه محافظت از ستون فقرات را برعهده دارند کمک کند.
انجام عمل جراحی
معمولاً برای درمان قوز کمر نیازی به انجام جراحی نیست اما در برخی موارد بسیار شدید، پزشک جراحی را توصیه میکند تا مشکلات بیمار از قبیل اختلالات تنفسی برطرف گردد.
چگونه میتوان از قوز کمر جلوگیری کرد؟
همیشه امکان پیشگیری از بروز قوز کمر وجود ندارد اما میتوان با تغییر سبک زندگی خود احتمال بروز آن را به حداقل رساند.
حالت بدن در هنگام استفاده از کامپیوتر
حالت بدن مهمترین عاملی است که در حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات یا از بین رفتن انحنای آن نقش مهمی را ایفا میکند. هنگامی که پشت کامپیوتر مینشینید باید قسمت میانی مانیتور با چشم شما در یک راستا قرار داشته باشد و کف پای شما به صورت صاف روی زمین قرار بگیرد. اطمینان حاصل کنید که کیبورد مماس با مچ دست شما است تا بازوی شما با زاویه ۹۰ درجه موازی با بدن تان قرار بگیرد.
وضعیت بدن در حالت ایستاده
گاهی اوقات وضعیت بدن در حالت ایستاده میتواند بر سلامت ستون فقرات تاثیر بگذارد. در حالت ایستاده باید کمر و شانههای شما با یکدیگر مطابقت داشته باشند و عضلات شکم خود را نیز درگیر نمایید. در صورتی که به واسطه شغلی که دارید مجبور هستید به سمت جلو متمایل شوید باید از وسایل کمکی ارگونومیک به منظور بهبود حالات بدن خود استفاده نمایید. استفاده از میز و صندلی مناسب که ارتفاع خوبی دارند به بهبود عملکرد بدن کمک میکند.
استفاده نامناسب از تبلت یا گوشی موبایل
اکثر افراد در هنگام تلویزیون نگاه کردن، پرسه زدن در اینترنت یا بازی با گوشی موبایل و تبلت خود به سمت جلو خم میشوند. این امر باعث درد گردن و سفتی آن و آسیب دیدگی دائمی خواهد شد. دفعه بعدی که قصد استفاده از این وسایل را دارید باید سعی کنید تا حد امکان بدن خود را در حالت مناسبی حفظ نمایید.
مصرف کلسیم، ویتامین دی و منیزیم
رژیم غذایی مدرن باعث تخریب سلامت استخوان میشود زیرا بسیاری از مواد غذایی که مصرف میشوند، حاوی ترکیبات مغذی ضروری و مورد نیاز برای بدن نیستند و مانع جذب ویتامینهای حیاتی میشوند. امروزه پزشکان تأکید دارند که برای حفظ سلامت استخوان، باید مقادیر زیادی شیر مصرف کرد و از همه افراد خواسته میشود که در طول روز از مقادیر مناسبی کلسیم استفاده کنند.
برای رسیدن به سطح مطلوب کلسیم در بدن، باید به همراه کلسیم از غذاهای حاوی ویتامین دی و منیزیم نیز استفاده کرد. سبزیجات برگ سبز مانند بروکلی و کلم پیچ همانند شیر گاو، کلسیم دارند و بدن توانایی جذب کلسیم آنها را دارد. منابع عالی ویتامین دی شامل قارچ و ماهی سالمون هستند. جو دوسر و بادام درختی نیز منابع عالی منیزیم محسوب میشوند.
برای دریافت بالاترین سطح کلسیم در وعده صبحانه، میتوانید از مقدار زیادی شیر بادام به همراه غذایی که از جو دوسر تهیه شده است استفاده کنید. املت قارچ و کلم نیز میتواند یک گزینه عالی برای جذب بالاترین مقدار کلسیم باشد.
ورزش کردن
ورزش کردن یکی از روشهای بسیار عالی برای افزایش قدرت استخوانهای بدن است که در بلند مدت سلامت استخوانها را تضمین میکند. با این حال تمرینات ورزشی سنگین مانند ورزش با وزنههای سنگین به معنای سلامت بیشتر استخوانها نیست. تمریناتی از قبیل یوگا و پیلاتس و حرکاتی که با استفاده از وزن بدن انجام میشوند جزء تمرینات عالی محسوب میگردند. استفاده از وزن بدن به منظور تقویت مفاصل یک روش بسیار عالی برای رشد مجدد استخوانها میباشد. انجام دادن حرکات ایروبیک در آب برای افرادی که دچار بیماریهای استخوانی مانند پوکی استخوان هستند بسیار مفید است.
سیگار کشیدن و پروتئین، سدیم و کافئین
مصرف سیگار، کافئین بیش از حد، پروتئین و سدیم ممکن است باعث آسیب دیدگی استخوان شود. سیگار باعث اختلال در جذب کلسیم و مواد مغذی مورد نیاز برای استخوان میشود. همچنین، سیگار باعث ایجاد التهاب در بدن میشود و ممکن است درد ناشی از التهاب را افزایش دهد. مصرف بیش از حد سدیم نیز میتواند سرعت جذب کلسیم را کاهش دهد و باعث مشکلات متعددی در بدن شود.
غلات، برنج، پاستا، پودر کیک آماده و نانها حاوی مقادیر بالایی از سدیم هستند که مصرف آنها میتواند باعث کاهش جذب کلسیم شود. از سوی دیگر، مصرف بیش از حد پروتئین باعث افزایش سطح سولفات در بدن میشود که ممکن است سرعت دفع کلسیم را افزایش دهد. این موارد ممکن است باعث افزایش احتمال بروز کیفوز یا قوز کمر شود.
برای کاهش احتمال بروز کیفوز، رژیم غذایی سالم و ورزش در دوران جوانی میتواند مفید باشد. اگر شما دچار کیفوز شدهاید، میتوانید با استفاده از روشهای متعدد، از جمله رژیم غذایی مناسب و ورزش، از پیشرفت آن جلوگیری کنید.