نحوه ایستادن و راه رفتن با پای مصنوعی(پروتز پا)

از دست دادن ناگهانی پا می‌تواند یک واقعه‌ی انقلابی در زندگی انسان باشد، و این تجربه می‌تواند برای فردی که به تازگی یکی از اعضای بدن خود را از دست داده است، دشوار باشد. فردی که دچار نقص عضو شده، نه ‌تنها باید مشکلاتی روحی و احساسی‌ که با از دست دادن عضو، تجربه می‌کند را کنترل کند، بلکه باید دوباره راه‌رفتن را نیز یاد بگیرد. بسیاری از این افراد، لحظات دشواری برای یافتن انگیزه بلند شدن و برداشتن اولین قدم‌های خود در راه توانبخشی و دوباره راه‌رفتن دارند. ولی این امر بسیار مهم است که در اسرع وقت فیزیوتراپی را آغاز کنند، تا بتوانند قدرت خودرا بالا برده و ورم بدن خود را در حداقل میزان ممکن نگه‌دارند. استفاده از یک پای مصنوعی متناسب با شرایط شخصی که دچار قطع عضو شده، راه مقابله با محدودیت­‌های ناشی از قطعی عضو است.

نحوه ایستادن و راه رفتن با پای مصنوعی

اولین پای جدید شما

اولین پروتزی که برای بسیاری از افراد دچار نقص عضو استفاده می‌شود، یک فرم پروتز متغیر با قابلیت تورم برای راه‌رفتن است. این پروتز، که به اختصار PPAM نامیده می‌شود و اغلب همراه با عصا استفاده می‌شود، به منظور کمک به تحرک نقص پا طراحی شده است. هدف اصلی این دستگاه کمکی متورم‌شونده، آموزش شما استفاده درست از فشار بر پروتز متورم شونده‌تان و راه‌رفتن در حالی که از میله‌های عمودی توانبخشی یا عصا استفاده می‌کنید، است. بنابراین، در حین زمانی که شما با استفاده از عصا قدم برداشتن را تمرین می‌کنید، بسیار مهم است که خود را با ایستادن و وارد کردن فشار بر پروتز جدیدتان آشنا کنید.

تناسب کلید اصلی است

تناسب مناسب بین پای شما و سر اتصالی پروتز بسیار اهمیت دارد. این هماهنگی ایمن و راحت بین پای شما و سر اتصالی پروتز، نقش بسیار مهمی در استفاده‌ی موفق از پروتز در زندگی روزمره دارد.

همچنین، نگهداری درست از پروتز نیز بر عملکرد و کارایی آن تأثیرگذار است. بنابراین، مراقبت دقیق از سر اتصالی پروتز و تمیز نگه داشتن آن برای جلوگیری از اذیت شدن پوست بسیار حائز اهمیت است. همچنین، هنگام خارج شدن به بیرون، باید وضعیت هوا را در نظر بگیرید تا از پروتز و پوستتان محافظت کنید.

تحمل وزن

بعد از آنکه پروتز شما به درستی با عضو قطع شده‌ شما متناسب شد، آماده‌ی وارد کردن مقداری از وزن خود بر آن خواهید بود. این سخت‌ترین بخش یادگیری دوباره راه‌رفتن است. برای خیلی از افراد، این طاقت‌فرسا ترین بخش از کل این تجربه است، زیرا به اندازه‌ کافی از وارد کردن وزن خود بر پروتز، حین راه‌رفتن، مطمئن نیستند.

یک راه برای بدست آوردن اعتماد بنفس این کار، استفاده از عصاهای توانبخشی و کنترل وزن خود با دست‌ها است. بعد از مدتی، می‌توانید تنها از یک دست خود برای کنترل وزنتان استفاده کنید، و به مرور شروع به واردکردن وزن بیشتر بر پروتز خود می‌کنید. اگر پای خود را از بالای زانو از دست داده‌اید، چالش یادگیری راه رفتن با پروتز زانوی اضافه شده را نیز خواهید داشت؛ اما این روند ذاتا یکسان است. شما روزانه وزن بیشتری را روی پروتز خود تحمل می‌کنید تا درنهایت، خودتان راه بروید.

راه رفتن یکطرفه

وقتی به ایستادن روی پروتز عادت کنید، شروع به انجام تمرین پیاده‌روی یکطرفه خواهید کرد. تمرین پیاده‌روی شامل نگهداشتن عصای توانبخشی یا یک تکیه‌گاه مطمئن دیگر با دودست، واردکردن وزن بر پای سالم؛ کشیدن پای دچار مشکل به یک طرف و انتقال وزن خود به آن پا، کشیدن پای سالم جلوی پای دیگر و سپس تکرار این روند است. تا زمانی که پزشک از شما بخواهد ادامه ندهید. تلاش کنید تا این تمرین را مانند ایستادن، بدون گرفتن تکیه‌‌گاه انجام دهید.

راه رفتن با پای مصنوعی

وقتی شروع به تمرین راه‌رفتن با پای‌مصنوعی می‌کنید، ابتدا باید یاد بگیرید که چگونه وزن خود را به آرامی و با تعادل بر روی پای مصنوعی منتقل کنید. برای این کار، می‌توانید از دو عصای توانبخشی استفاده کنید. یک دست را روی هر عصا قرار داده و با پای‌مصنوعی خود قدم به جلو بگذارید. ابتدا وزن خود را بر روی پای مصنوعی وارد کرده و سپس با پای سالم قدم بردارید. در نهایت، پای سالم خود را قبل از پای مصنوعی قرار دهید. این کار را به ترتیب بار دیگر با پای‌مصنوعیتان انجام دهید و تکرار کنید.

هنگام راه‌رفتن با پای مصنوعی، باید به این نکته توجه کنید که باید به همان شیوه‌ای که در حالت عادی راه می‌روید، قدم بردارید. اما باید هوشیارتر باشید که وزن خود را به کدام پا وارد می‌کنید و همچنین توجه کافی به حفظ تعادلتان داشته باشید. باید کم‌کم کمک دستان و انگشتانتان را کاهش دهید و بدون استفاده از عصا و یا دستگاه‌های ثبات‌دهنده، راه‌رفتن را شروع کنید.

پله‌ها، شیب رو به بالا و پایین

اگرچه بر راه‌حل‌ها و پیشرفت‌های جدید با هدف حل مشکلات کار می‌شود، اما اکثر مفاصل زانوی پاهای مصنوعی بر زاویه‌ راست تنظیم شده‌اند. بدین معنا که زانو و پای شما در وضعیتی هستند که انگار ایستاده‌اید. به همین علت، بالا و پایین رفتن از پله‌ها، شیب‌های رو به بالا یا پایین می‌تواند برای فرد معلول، طاقت‌فرسا و دردناک باشد. بخاطر زاویه‌ی مفصل زانو، بالا و پایین رفتن از پله‌ها، شیب‌های رو به بالا و رو به پایین، نیازمند تعادل و مراقبت زیاد است، تا به جلو یا عقب نیافتید. برای اطمینان از اینکه پای شما هنگام بالا یا پایین رفتن محکم است، تا حد امکان وزن خود را بر آن بیاندازید تا مطمئن شوید هنگام گذاشتن پای سالم را بر زمین، جدا نشود، مطمئن شوید که درتمام مدت تعادل خودرا حفظ می‌کنید و درصورت موجود بودن از نرده استفاده کنید.

۵ نکته برای لذت بردن بی‌خطر از زمستان با پای مصنوعی

قبل از گام برداشتن دقت کنید

در فصل زمستان، راه رفتن با پای مصنوعی ممکن است با چالش‌هایی مواجه شود، به خصوص در شرایطی که برف و یخ وجود دارد. برای جلوگیری از صدمات و ناهماهنگی‌های در حرکت، بهتر است از هشدارهای لازم پیروی کرده و با دقت و احتیاط بیشتری راه را پیمود.

در صورت امکان، از مسیرهایی که لیز و یخ‌زده هستند، دوری کنید و از مزیت نرده و تکیه‌گاه‌های دست استفاده کنید. هر چه بیشتر در زمستان راه بروید، باید با حساسیت بیشتری نسبت به کنترل پروتز و گام‌هایتان نسبت به انواع برف و یخ پیدا کنید. در هر قدم، وزنتان را به آرامی توزیع کنید و تلاش کنید تا محکم بیاستید. در صورت راه رفتن در برف با عمق زیاد، تلاش کنید پاهای خود را بالا بیاورید تا از افتادن در هر قدم جلوگیری کنید.

در صورت وجود یخ، به‌آرامی راه بروید و با هر قدم بر روی یخ، اطمینان حاصل کنید که کاملا پایتان را روی زمین قرار داده‌اید تا از لیز خوردن جلوگیری کنید. همچنین، در صورت راه رفتن بر روی مسیرهای یخی که با نمک پوشانده شده‌اند، سریع راه نروید زیرا این عمل می‌تواند پروتز شما را از تعادل خارج کند. با رعایت این نکات، می‌توانید با اطمینان بیشتری در فصل زمستان با پای مصنوعی راه بروید.

چکمه‌ی مناسبی را انتخاب کنید

قربانی کردن ایمنی و کارکرد برای استایل پوشش، می‌تواند شما را با کفش زمستانی خود به دردسر بیاندازد. چکمه‌ها دارای لژهای سختی هستند که راحتی کمتری را فراهم می‌کنند. لژهای لاستیکی بهترین گزینه‌ برای جلوگیری از لیز خوردن هستند و حتی می‌توانید از وسایل ایجاد کننده اصطکاک زمستانی برای چکمه خود استفاده کنید.

همچنین شما می‌توانید چکمه‌هایی را تهیه کنید که از اندازه‌ی معمول پای شما، نیم سایز بزرگ‌تر هستند. اندازه بزرگتر  باعث می‌شود پوشاندن چکمه به پای مصنوعی راحت‌تر باشد، حتی می‌تواند فضای کافی برای قرار دادن یک پد، جهت از بین بردن اختلاف قد بین پاها را نیز در اختیارتان بگذارد.

یک عصا تهیه کنید

اطمینان بیش از حد به خود، دردسر به همراه می‌آورد. اگر احساس می‌کنید هنگام راه‌رفتن در هوای سرد زمستانی، نیازمند پشتیبانی بیشتر هستید و در استفاده از پای مصنوعی تازه‌کار هستید، برای استفاده از عصا یا چوب دستی معذب نباشید. ایمنی بهتر از حسرت خوردن است. همچنین می‌توانید براساس نیازتان از انواع سرعت‌گیرهای زمستانی استفاده کنید.

شکوهمند بیافتید

پای مصنوعی، شمارا نسبت به لیز خوردن مستعدتر می‌کند؛ پس هوشیاری خود را برای افتادن بی‌خطر آماده کنید. سقوط بی‌خطر مستلزم تمرین است و همچنین چیزی است که شما باید هنگام توانبخشی روی آن کار کنید.

در هنگام افتادن تلاش کنید تا انعطاف خود را حفظ کرده و مفاصل خود را خم کنید. سقوط روی دست صاف شده، به راحتی شما را به سوی شکستگی بازو، دست یا انگشت سوق می‌دهد. در صورت امکان سعی کنید هنگام افتادن غلت بزنید، تلاش کنید تا به پشت بیافتید و از وارد شدن ضربه به سر یا لگن خود جلوگیری کنید.

شاید پروتز گران باشد، ولی بگذارید پروتز قبل از خود شما صدمه را جذب کند.