نرمی مفاصل به این معنی است که شما می‌توانید برخی از مفاصل یا اکثر مفاصل خود را بیشتر از اکثر افراد حرکت دهید. شاید از همان کودکی متوجه شده باشید که مفاصل شما نسبت به سایر افراد نرمتر هستند. ممکن است فکر کنید که مفاصلتان خیلی انعطاف‌پذیر هستند. اگر تعدادی از مفاصل تحت تأثیر قرار بگیرند، پزشک ممکن است از این موضوع به عنوان نرمی مفصل تعمیم یافته یاد کند. نرمی مفاصل به تنهایی یک عارضه‌ی پزشکی نیست، و در صورتی که باعث ایجاد مشکل نشود اکثر افراد اصلا متوجه نمی‌شوند که مبتلا به نرمی مفصل هستند. حتی ممکن است در ورزش، نواختن آلات موسیقی یا رقص یک مزیت باشد.
با این حال، برخی از افراد مبتلا به نرمی مفاصل ممکن است علائمی مانند درد مفصل یا عضله داشته باشند و ممکن است دریابند که مفاصل آنها مستعد آسیب یا حتی دررفتگی هستند. اگر علائمی دارید، ممکن است سندرم نرمی مفصل داشته باشید، که به آن سندرم نرمی مفصل خوش خیم (BJHS) یا گاهی سندرم اهلر دانلوس نوع ۳ گفته می‌شود.
متخصصین مرکز جامع توانبخشی امید بعد از انجام اسکن های دقیق و معاینه بالینی بیمار بهترین برنامه درمانی را براساس شرایط خاص هر فرد ارائه می‌کنند. رویکرد درمانی این کلینیک پلکانی است و از روش های ساده مانند بریس، دارو، ورزش و فیزیوتراپی آغاز می شود. در صورت لزوم درمان های پیچیده تر برای بیمار تجویز خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۱۰۷۸۰۳۱۵۵ تماس حاصل نمایید.
علت نرمی مفاصل
چهار عامل ممکن است در داشتن یا نداشتن نرمی مفاصل تأثیر بگذارد:
رباط‌های ضعیف یا کشیده
رباط‌ها از انواع مختلفی از فیبرهای پروتئینی تشکیل شده‌اند، از جمله الاستین (که باعث کشش می‌شود) و کلاژن (که قدرت می‌دهد). تغییرات کوچک در فرآیندهای شیمیایی در بدن شما می‌تواند منجر به ضعیف شدن فیبرهای کلاژن و کشش بیشتر در رباط‌ها شود که به کنار هم نگه داشتن مفاصل کمک می‌کند. این احتمالاً باعث نرمی در بسیاری از مفاصل می‌شود. شواهد نسبتاً قوی وجود دارد که نشان می‌دهد نرمی ناشی از کلاژن غیر طبیعی است که می‌تواند ارثی باشد. اگر یکی از والدین دارای این نوع نرمی باشد، نیمی از فرزندان آنها احتمالاً آن را به ارث می‌برند، اگرچه ممکن است اعضای یک خانواده به طور متفاوت تحت تأثیر قرار بگیرند.
شکل استخوان‌ها
اگر قسمت سوکت مفصل ران یا شانه کوتاه باشد، دامنه حرکت در مفصل بیشتر از حد معمول خواهد بود و همچنین احتمال دررفتگی بیشتر خواهد بود. این احتمالاً روی یک مفصل یا تعداد کمی از مفاصل تأثیر می‌گذارد. این یک دلیل شایع برای نرمی مفصل نیست اما احتمالاً ارثی است.
خاصیت ارتجاعی عضله
خاصیت ارتجاعی (یا سفتی) عضلات توسط سیستم عصبی کنترل می‌شود. هرچه ماهیچه‌ها شل‌تر باشند، حرکت بیشتری در مفاصل خود خواهید داشت.
حس حرکت مفصلی (گیرنده‌های حرکتی)
بعضی از افراد درک موقعیت مفصل بدون اینکه بتوانند آن را ببینند را دشوار می‌دانند.
چه کسانی به نرمی مفاصل مبتلا می‌شوند؟
برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به نرمی مفاصل هستند. اصلی‌ترین عواملی که در این امر نقش دارند، عبارتند از:
ژنتیک
نرمی مفاصل ناشی از کلاژن غیرطبیعی یا از سوکت‌های مفصلی کوتاه احتمالاً ارثی است. با این حال، ما هنوز نمی‌دانیم که آیا درد مفاصل مرتبط با نرمی مفاصل ممکن است ارثی باشد یا خیر.
جنسیت
زنان بیشتر از مردان دچار نرمی مفاصل هستند.
سن
فیبرهای کلاژن موجود در رباط‌های شما با افزایش سن بیشتر به هم چسبیده می‌شوند، این یکی از دلایل سفت شدن عضلات بسیاری از ما با افزایش سن است.
افراد مبتلا به نرمی مفاصل که بسیار انعطاف پذیرند و در دوره جوانی بدون درد هستند ممکن است متوجه شوند که در سن ۳۰ یا ۴۰ سالگی انعطاف پذیری کمتری دارند و حرکات کششی ناراحت کننده‌تر هستند.
تمرین/ ورزش
نرمی مفاصل گاهی اوقات می‌تواند بوسیله ژیمناست‌ها و ورزشکاران از طریق تمرینات ورزشی که انجام می‌دهند ایجاد شود. یوگا همچنین می‌تواند با کشش عضلات، مفاصل را نرمتر کند.
عارضه‌های دیگر
بسیاری از افراد مبتلا به سندرم داون مبتلا به نرمی مفاصل هستند. و تحرک نرمی مفاصل همچنین ویژگی برخی از عارضه‌های نادرتر ارثی از جمله اختلال استخوان‌زایی، سندرم مارفان و برخی از انواع نشانگان اهلرز- دنلوس است.
علائم
اگرچه نرمی مفاصل به خودی خود یک بیماری پزشکی نیست، اما برخی از افراد مبتلا به نرمی مفاصل ممکن است هنگام انجام کارهای روزمره درد و ناراحتی داشته باشند. علائم سندرم نرمی مفاصل شامل این موارد است:
- شیدگی یا درد عضله (به خصوص بعد از کار بدنی سنگین یا ورزش)- اگر مفاصل شما بسیار نرم هستند، عضلات باید بیشتر کار کنند و این می‌تواند منجر به کشیدگی عضلات و احساس خستگی عمومی شود. در واقع، یک آسیب ناشی از بیش‌کاری در عضلات اطراف مفصل ایجاد می‌شود (اگرچه به نظر می‌رسد درد از خود مفصل ناشی می‌شود).
- سفتی مفصل- اگر مفصلی احساس سفتی یا تنش می‌کند، ممکن است به دلیل جمع شدن مایعات در داخل مفصل ایجاد شود. این احتمالاً به این دلیل است که بدن شما در تلاش است تا مقدار کمی از آسیبی را که به دلیل کشش بیش از حد عضله یا مفصل ایجاد می‌شود، اصلاح کند. درد اغلب در ادامه روز بدتر می‌شود و شب با استراحت بهبود می‌یابد.
- درد کف پا و مچ پا- ممکن است به راحتی مچ پای شما پیچ خورده و کشیده شود، و قوس صافی در کف پا داشته باشید که می‌تواند منجر به درد پا شود، به خصوص پس از ایستادن طولانی مدت.
- گردن درد و کمر درد – اگر ستون فقرات به خصوص انعطاف پذیر باشد و عضلات اطراف ستون فقرات شما برای پشتیبانی صحیح از آن کار نکنند، این می‌تواند مشکل‌ساز شود. خیلی اوقات استخوان‌های پشت شما می‌تواند روی دیگری بلغزد (این عمل اسپوندیلولیستزیس یا لغزش مهره کمر نامیده می‌شود).
- مفاصل آسیب دیده یا دررفته- در صورت کشش بیش از حد، مفاصل نرم بیش از مفاصل طبیعی آسیب می‌بینند. گاهی اوقات مفصل می‌تواند از جای خود خارج شود- این مورد بیشتر در شانه یا کاسه زانو رخ می‌دهد. گاهی اوقات بافتهای نرم داخل و اطراف مفاصل (غضروف، تاندون، رباط‌ها) می‌توانند پاره شوند.
آیا نرمی مفاصل با آرتروز یا سایر عوارض ارتباط دارد؟
نرمی مفاصل خود نوعی آرتروز نیست. با این حال، در برخی موارد ممکن است با آرتروز همراه باشد به عنوان مثال، هنگامی که شکل غیرطبیعی در مفصل وجود دارد یا پارگی غضروف وجود داشته و فرسوده شده است.
هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد علائم آرتروز در افرادی که دچار نرمی مفاصل هستند بیش از افراد دیگر است. اگر مبتلا به نرمی مفاصل هستید، توصیه می‌کنیم وزن سالم خود را حفظ کنید زیرا مشخص است که چاقی اغلب عامل مهمی در ایجاد آرتروز است.
اگرچه سندرم نرمی مفاصل می‌تواند در قسمت‌های مختلف بدن علائم ایجاد کند، اما در اکثر موارد با سایر مشکلات سلامتی ارتباط ندارد. با این حال، برخی از عارضه‌های نادرتر ارثی وجود دارند که می‌توانند با نرمی مفاصل همراه باشند. این عارضه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- استئوژنز ایمپرفکتا یا استخوانسازی ناقص: یک بیماری ژنتیکی موجود در بدو تولد (مادرزادی) که نتیجه آن استخوان‌هایی شکننده است که راحت‌تر از حد معمول شکسته می‌شوند. سفیدی چشم اغلب در افرادی که به این بیماری مبتلا هستند آبی رنگ به نظر می‌رسد.
- سندرم مارفان- یک اختلال ارثی نادر است که بر بافتهای پیوندی بدن (ماده‌ای که بافتهای دیگر را به هم متصل می‌کند) تأثیر می‌گذارد. این با انگشتان دست و پای به طور غیرمعمول بلند، نازک، مشکلات قلب، قد خیلی بلند، و به هم خوردگی جزئی لنز چشم مشخص می‌شود.
- برخی از انواع سندرم- سندرم اهلرز-دنلوس که اختلالات کلاژن ارثی نادر هستند. سندرم نرمی مفاصل گاهی اوقات به عنوان سندرم اهلرز-دنلوس نوع ۳ شناخته می‌شود. با این حال، ممکن است افراد با انواع نادر دیگر پوستی کشیده و شکننده غیرمعمول داشته باشند که به راحتی کبود می‌شود، به آرامی بهبود می‌یابد و جای زخم به جا می‌گذارد. مفاصل نسبت به حالت طبیعی تمایل به شل‌تر شدن دارند و مستعد دررفتگی هستند. به ندرت ممکن است ضعف رگهای خونی و دیواره روده وجود داشته باشد.
تشخیص
پزشک با معاینه و پرسیدن یک سوال می‌تواند تشخیص دهد که نرمی مفاصل عمومی است یا سندرم نرمی مفاصل.
اسکور برایتون یک اندازه‌گیری سریع از انعطاف‌پذیری با استفاده از یک مجموعه استاندارد حرکات در شست، مچ، انگشت پنجم، آرنج، پایین کمر و زانوها است. نمره بالای برایتون به این معنی است که شما مبتلا به نرمی مفاصل هستید اما به این معنی نیست که سندرم نرمی مفاصل دارید. اگر به غیر از اسکور برایتون، با سایر مفاصل نیز مشکلی دارید، باید این موارد را به پزشک خود بگویید. مفاصل دیگری که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند شامل فک، گردن، شانه‌ها، قسمت میانی ستون فقرات، باسن، مچ پا و کف پا است.
معیارهای برایتون تعداد مفصل‌های نرم شما را در نظر گرفته و اینکه آیا در این مفاصل درد داشته‌اید یا خیر. اگر چهار یا چند مفصل نرم دارید و به مدت سه ماه یا بیشتر در آن مفاصل درد داشته‌اید، احتمالاً مبتلا به سندرم نرمی مفاصل هستید. این معیارها همچنین نگرانی‌های دیگری مانند دررفتگی، آسیب دیدن بافتهای اطراف مفاصل و پوست شل را در نظر می‌گیرند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و رزو نوبت با شماره ۰۹۱۰۷۸۰۳۱۵۵ تماس بگیرید
درمان نرمی مفاصل
نرمی مفاصل به خودی خود چیزی نیست که بتوان آن را درمان کرد یا تغییر داد. بدن شما اینگونه ساحته شده است. با این حال، در مواردی که علائم ایجاد می‌کند، این موارد اغلب با ترکیبی از افزایش سرعت فعالیت و فیزیوتراپی قابل کنترل هستند. با این حال، در صورت نیاز، درمان‌های دارویی نیز موجود است. چندین مرحله وجود دارد که می‌توانید برای کمک به خودتان در زندگی روزمره انجام دهید از جمله:
ورزش
ورزش منظم به عنوان بخشی از سبک زندگی سالم مهم است و هیچ دلیلی برای اینکه چرا افراد مبتلا به نرمی مفاصل نباید ورزش کنند وجود ندارد. با این حال، اگر متوجه شدید که برخی ورزش‌ها یا تمرینات شامل حرکاتی هستند که باعث درد می‌شوند، باید این فعالیت‌ها را متوقف کنید تا زمانی که مشخص شود چرا درد وجود دارد. با تمرینات تقویت کننده مناسب ممکن است بدون افزایش درد بتوانید دوباره این فعالیت‌ها را انجام دهید. یک فیزیوتراپیست می‌تواند به شما در مورد ورزش‌هایی برای بهبود کنترل حرکات و بارهای مورد نیاز در ورزش یا تمرین مورد نظر شما توصیه‌هایی کند.
شنا می‌تواند در مواردی که وزن بدن توسط آب پشتیبانی می‌شود، کمک کننده باشد، اگرچه شنای پروانه می‌تواند زانو و ران را تحریک کند، بنابراین بهتر است با پاها حرکت بزنید. پزشکان دوچرخه را نیز توصیه می‌کنند.
رژیم و تغذیه
هیچ رژیم غذایی خاصی برای کمک به نرمی مفصل وجود ندارد، اما ما یک رژیم غذایی متعادل و سالم را برای کنترل وزن و همچنین برای سلامتی عمومی توصیه می‌کنیم. به طور کلی، درمان‌های مکمل و جایگزین نسبتاً بی‌خطر هستند، اگرچه همیشه باید قبل از شروع درمان، استفاده از آنها را با پزشک خود در میان بگذارید. مراجعه به یک درمانگر ماهر و معتبر مهم است.
اگر تصمیم دارید روش های درمانی یا مکمل هایی را امتحان کنید باید نسبت به کاری که آنها برای شما انجام می‌دهند نکته سنج باشید و برای ادامه این کار بر اساس اینکه آیا پیشرفتی مشاهده می‌کنید یا خیر، تصمیم بگیرید.
کفش
شکل کف پای افرادی که مبتلا به نرمی مفاصل هستند به طور گسترده‌ای متفاوت است. بیشتر آنها صافی کف پا دارند اما تعداد کمی پا قوس زیاد کف پا دارند. کفی‌های مخصوص کفش ممکن است به پشتیبانی از قوس پا کمک کند. با تراز کردن مجدد پا و نحوه قرارگیری وزن بدن روی پاها، ممکن است به تعادل و کاهش درد در پا، مچ پا، ساق پا، لگن و قسمت پایین کمر کمک کند.
فیزیوتراپی
تحقیقات ارزش ورزش را نشان داده است. در اکثر موارد می‌توانید علائم خود را با انجام تمرینات ملایم برای تقویت و ورزیده کردن عضلات اطراف مفاصل نرم کاهش دهید. نکته مهم این است که این تمرینات تقویت کننده را باید اغلب و به طور منظم انجام دهید اما در آنها زیاده روی نکنید. در صورت وجود فقط از وزنه‌های کوچک استفاده کنید.
فیزیوتراپیست می‌تواند در مورد ورزش‌های مناسب به شما مشاوره دهد.
در صورت نیاز به محافظت در برابر دررفتگی، می‌توانید از آتل، نوار چسب یا باند الاستیک محکم استفاده کنید. متخصص کاردرمانی یا فیزیوتراپیست می‌تواند در این موارد مشاوره دهد.
داروها
در صورت بروز علائم، مسکن‌ها درمان رایج هستند. پاراستامول به طور معمول اولین انتخاب است. اغلب بهتر است دوز قبل از فعالیت مصرف شود تا درد تحت کنترل باشد، نه اینکه صبر کنید تا خیلی بد شود. در صورت لزوم، پزشک می‌تواند داروی مسکن قوی‌تری مانند کو کدامول یا co-dydramol برای شما تجویز کند، هرچند که بعضی اوقات ممکن است عوارض جانبی مانند یبوست یا سرگیجه ایجاد کند.
مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID)، در صورتی که مفصل شما اغلب متورم شود، به خصوص پس از دررفتگی، ممکن است مفیدتر باشد. شما می‌توانید ایبوپروفن را از داروخانه یا سوپرمارکت محلی خود بدون نسخه پزشک خریداری کنید. اگر دوز منظم کمکی نکرد، به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است دوز بیشتری یا داروی ضد التهابی غیراستروئیدی دیگری تجویز کند. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی می‌توانند مشکلات گوارشی ایجاد کنند بنابراین پزشک ممکن است داروی دیگری به همراه داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی برای محافظت از معده شما تجویز کند. اگر احتمال خطر حمله قلبی یا سکته مغزی در شما زیاد باشد، پزشک در مورد تجویز داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی محتاط خواهد بود.
مسکن و داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی به صورت اسپری یا کرم نیز موجود است که می‌توانید مستقیماً روی مفصل دردناک بمالید یا اسپری کنید. اینها ممکن است خیلی کارآمد نباشند اما اگر قرص مناسب شما نباشد ممکن است یک گزینه باشد.
جراحی
به طور کلی، جراحی در مفاصل و یا اطراف آن برای افراد مبتلا به سندرم نرمی مفاصل توصیه نمی‌شود، مگر اینکه خیلی ضروری باشد. این به این دلیل است که بافتهای بسیار نرم معمولاً مانند بافتهای کمتر نرم بهبود نمی‌یابند. همچنین برخی افراد مبتلا به نرمی مفاصل به راحتی دچار کوفتگی و کبودی می‌شوند و در صورت جراحی بزرگ ممکن است به انتقال خون بیشتری نیاز داشته باشند.
با این حال، اگر یک تاندون پاره می کنید (که اگر مفصل‌های نرم دارید بیشتر از حد معمول در معرض پارگی هستید) معمولاً باید این پارگی را با جراحی ترمیم کنید.
