کفی طبی یو سی بی ال یک کفی سخت، پلاستیکی و تکیه گاه قوس کف پا است که به گونهای طراحی شده تا موقعیت پا را اصلاح کند. نام کفی طبی یو سی بی ال (UCBL) به این خاطر انتخاب شده است که این کفی طبی در آزمایشگاه دانشگاه کالیفرنیا – برکلی طراحی شده است. خط تراش کفی طبی یو سی بی ال در ناحیه پا و پاشنه پا به نسبت بالاتر از سایر تکیهگاه های قوس کف پا است. این کفی بهترین گزینه برای کسانی است که فعلاً نیازی به استفاده از ارتز مچ پا – پایی (AFO) یا ارتز SMO ندارند، ولی استحکام بیشتری نسبت به دستگاههای کارکردی معمولی میخواهند.
ارتفاع کفی یو سی بی ال قابل تنظیم است و به گونهای طراحی شده تا بدون محدود کردن بیش از حد انتخاب کفش برای بیمار کنترل وی را بر راه رفتن خود بهبود ببخشد.
توصیه هایی که در ادامه میآیند به منظور کمک به بیماران برای نظافت، مراقبت و استفاده صحیح از کفی یو سی بی ال طراحی شدهاند. به دقت این توصیهها را مطالعه کرده و سوالات خود را از یک متخصص ارتز بپرسید. انجام دادن توصیههای پزشک برای استفاده موثر از این دستگاه ضروری است. اطمینان حاصل کنید که علاوه بر نکاتی که در این مقاله آمده طبق توصیههای پزشک خود نیز عمل میکنید.
گزینههای درمانی متفاوتی برای مشکلات پا وجود دارد. این گزینهها تا حد زیادی به شدت علائم بیماری، درمانهای قبلی، هزینه و ترجیح شخصی بیمار بستگی دارد. مداخلات درمانی شامل تجویز دارو، جراحی، کشش، درمان فراصوت، تغییرات در کفش، ارتز پا یا ترکیبی از اینهاست. ارتز یک دستگاه خارجی است که از آن برای اصلاح هم ترازی یا بد شکلی بدن، کاهش ناراحتی یا درد، توزیع متناسب فشار یا کمک به توانبخشی بعد از بیماری استفاده میشود. ارتز پا یک کفی با طراحی ویژه است که میتوان آن را از طریق اسکن کامپیوتری، قالبگیری با گچ یا جعبه قالب گیری به طور مخصوص برای بیمار ساخت. ارتز پا را میتوان از روی قالبهای از پیش ساخته شده طراحی کرد و بطور مخصوص برای شخص تنظیم کرد.
در کلینیک توانبخشی و فیزیوتراپی امید پس از معاینه بیمار برنامه درمانی با رویکرد پلکانی تجویز خواهد شد. درمان از روش های ساده مانند تجویز و ساخت کفی طبی آغاز می شود و در صورت لزوم درمان های پیچیده تر تجویز خواهند شد.
چرا درمان مشکلات پا اهمیت دارد؟
آیا تا به حال درباره نقش مهمی که پاها در زندگی روزمره افراد ایفا میکنند فکر کردهاید؟ از لحاظ ظاهری، هر وقت که بایستید، راه بروید یا بدویید پاها با زمین تماس دارند، همچنین پاها با کمک ساق و ران به شما کمک میکنند تا حرکت کنید. ولی پاها بسیار بیشتر از این تعریف ظاهری کارکرد دارند. هر چه باشد، پاها بنیاد بدن هستند یعنی حفظ سلامت پاها به حفظ سلامت شما کمک میکند.
با پاها شروع کنیم: چرخه راه رفتن
زمانی که راه میرویم یا میدویم، بدن مجموعهای از اقدامات پیچیده را انجام میدهد که باعث میشود حرکت روان و آسان به نظر برسد. در واقع این اقدامات یک چرخه پیچیده هستند که به آن چرخه راه رفتن گفته میشود. (به خاطر داشته باشید که این چرخه در نقطهای شروع میشود و در همان نقطه پایان مییابد.) به منظور فهمیدن چرخه راه رفتن، پاشنه پای راست خود را روبروی خود روی زمین قرار دهید و کف پا خود را در هوا نگاه دارید. به مرحلهای که پاشنه پا به زمین میرسد، برخورد پاشنه با زمین یا HS گفته میشود. سپس، کم کم کف پا روی زمین قرار میگیرد و وزن بیشتری روی آن قرار میگیرد. به این مرحله “بخش میانی تکیه کردن” گفته میشود. سپس نهایتاً سینه پا و انگشتان پا روی زمین قرار میگیرند و در همان زمان پاشنه از روی زمین بلند میشود. همانطور که شتاب بدن شما را به سمت جلو میبرد، انگشتان پا نیز از روی زمین بلند شده و تمام پا آماده نوسان یافتن به جلو میشود.
پس زمانی که قدم میزنید، همواره یکی از پاها در حال نوسان یافتن به جلو است و در همان حال پای دیگر وزن بدن را نگاه میدارد. مشخصاً هر چه کندتر قدم بردارید (برای مثال در هنگام قدم زدن)، بیشتر میتوانید تکیه گاه بدون هر دو پای خود را برای وزن بدن احساس کنید. هر چه سریعتر حرکت کنید (برای مثال در هنگام دویدن) بیشتر میتوانید تکیه گاه بدون یک پای خود را برای وزن بدن احساس کنید.
راه رفتن روان یا چرخه قدم زدن به این معناست که با هر بار قدم برداشتن باید نیروهای وارده از زمین جذب پاشنه و کف پای شما شوند. انرژی وارده از زمین و حرکت سالم از طریق پاها به مچ، زانو، لگن و ستون فقرات منتقل شده و تمام مسیر را تا سر شما میپیماید. همچنین پاها به شما کمک میکنند تا به عوارض مختلف زمین مثل چمن، خاک، سیمان و غیره عادت کند، حقیقتاً هر زمان که ما راه میرویم یک سمفونی بیعیب و نقص در حال اجراست.
آناتومی و بیومکانیک کفی یو سی بی ال (UCBL)
دو استخوان در ساق پا و ۲۶ استخوان در کف پا وجود دارد که مفاصل زیادی را میسازند. عضلات، تاندونها، لیگامانها و عصبهای زیادی در پا و مچ پا وجود دارد. در ناحیه مچ پا دو مفصل هست:
- مفصل تالوکرورال
- مفصل ساب تالار
کف پا را میتوان به سه بخش تقسیم کرد:
- پشت پا
- میانه پا
- جلوی پا
قوسهای پا:
- قوس طولی میانی
- قوس طولی خارجی
- قوس عرضی کف پا
این قوسها همگی با اهمیت هستند و باید به شیوهای مناسب عمل کنند تا حرکت و حمل وزن سالم را تسهیل کنند.
کاربردهای کفی UCBL
ارتزهای یو سی بی ال برای درمان بسیاری از عارضههای پزشکی و آسیب دیدگیها مناسب است. گاهی اوقات به کفی طبی یو سی بی ال، کاسه پاشنه پا نیز میگویند.
برخی از عارضههای پزشکی عبارتند از:
- ناپایداری ساب تالار
- بد شکلیهای کالکانئال نرم (پاشنه پا)
- اختلال عصبی عضلانی
- فلج مغزی
- تحرک بالای مفصل
- افتادگی پا/ ضعف دورسی فلکشن
- بیماری عصب پیرامونی
- اسکلروز چندگانه و متعدد نسج مغز و نخاع
- سانحه عروقی مغزی (CVA)/ سکته
- اسکلروز آمیوتروفیک جنبی (ALS)
- دیابت
- بیماری شارکو ماری توث
- سندروم گیلن باره
- بدکاری تیبیال خلفی
- آرتروز
اهداف درمان با کفی UCBL
- فراهم آوردن ثبات برای پا و مچ پا در زمان تکیه کردن
- فراهم آوردن یک فضای باز برای پا در مرحله نوسان دادن (هنگام قدم برداشتن)
- کنترل هم ترازی بیومکانیکی پا و مچ پا در تحرک (درون گرداندن، به سمت بالا گرداندن پا)
- کمک به عادت کردن به سطوح مختلف
- باز توزیع فشار در کف پا
- مقاومت در برابر نیروهای خارجی در کف پا و مچ پا
- محدود کردن حرکات بیش از حد پا و مچ پا
- محافظت از پا و مچ پا
- فراهم آوردن قابلیت جذب ضربه
- تولید انرژی کافی برای الگوی راه رفتن
طراحی UCBL
پزشک با ارزیابی پا و مچ پا، در صورت لزوم، یک قالب گچی سه بعدی از پا و مچ پا برای بیمار تهیه میکند. این فرایند میتواند در حالت نشسته یا درازکش بیمار انجام شود. یک متخصص ارتز اطمینان حاصل میکند که پا و مچ پا در وضعیت اصلاح شده قرار دارند و مفصل ساب تالار نیز در حالت استراحت قرار گرفته است.
این متخصص میتواند با اصلاحات داخلی و خارجی، موقعیت پا را اصلاح کند. اصلاحات داخلی به تغییراتی گفته میشود که در قالب عملی پا و مچ پا ایجاد میشود. اصلاحات خارجی به پر کردن بخشهای مختلف از ارتز یونیت سلولی بلند گفته میشود.
در زمینه کفشهای یونیت سلولی بلند، طراحیهای مختلفی وجود دارد. متخصص ارتز مشخص میکند که کدام طراحی ارتز، بر اساس نیازها و اهداف شخصی بیمار، برای درمان مناسب است.
کاربرد UCBL
تأثیر کفی یو سی بی ال زمانی به بیشترین حد خود خواهد رسید که با کفش معمولی دارای فضای کافی پاشنه پا استفاده شود. میتوان کفی یو سی بی ال را بین هر دو کفش تعویض کرد. بهتر است کفی معمولی کفش درآورده شود تا فضای بیشتری در اختیار کفی طبی قرار گیرد.
از کفیهای طبی یو سی بی ال در داخل کفشهای بنددار یا دارای چسبک (ولکرو) استفاده کنید زیرا فضای کافی در اختیار پا و کفی طبی قرار دارد که براحتی در کفش جا بگیرند. اگر برای انتخاب کفش نیاز به کمک دارید، از متخصص ارتز کمک بخواهید.
در اوایل دوره استفاده از ارتز جدید آن را برای یک ساعت استفاده کنید و سپس برای ۲۰ الی ۳۰ دقیقه از کفش خارج کنید. برای چند روز اول ارتزهای خود را بین دو پای خود تعویض کنید تا هر بار یک پا استراحت کند. این کار به پاها اجازه میدهد تا به تدریج به ارتزهای جدید عادت کنند.
به تدریج مدت زمان استفاده از ارتز را در طول چندین روز بعد افزایش دهید.
بعد از خارج کردن ارتز پاهای خود را برای نواحی قرمز شده پوست بر اثر وارد شدن فشار بررسی کنید. اگر ناحیه قرمز شده بعد از ۱۵ الی ۳۰ دقیقه به حالت طبیعی بازنگشت با پزشک خود تماس بگیرید. در صورتی که بیمار به دیابت مبتلاست یا احساس لامسه ضعیفی در پاهای خود دارد این مسئله اهمیت دوچندانی مییابد.
در صورتی که با استفاده از ارتز حس خوبی ندارید نگران نباشید. همیشه در اوایل دوره استفاده از ارتز حس نا آشنایی وجود دارد. به تدریج در یک دوره تقریباً دو هفتهای ارتزها حس طبیعیتری خواهد داشت.
- روز اول تا سوم: سه الی چهار بار در روز به مدت سی دقیقه استفاده کنید.
- روز چهارم تا ششم: سه الی چهار بار در روز به مدت شصت دقیقه استفاده کنید.
- روز هفتم تا دهم: سه الی چهار بار در روز به مدت نود دقیقه استفاده کنید.
- روز یازدهم تا چهاردهم: بطور تمام وقت یا طبق تجویز پزشک استفاده کنید.
زندگی کردن با یو سی بی ال (پیگیری)
آموزش و تنظیم ارتزهای مداوم به مدت زمانی طولانی نیاز دارد. استفاده از ارتزهای مداوم نباید باعث ناراحتی شدید شود، اما در ابتدای استفاده از ارتز، احساس ناراحتی طبیعی است. دوره اولیه درمان نباید بیشتر از دو هفته باشد. اگر پوست شما تحت تاثیر قرار گرفت یا هرگونه مشکل دیگری پیش آمد، باید به متخصص ارتز خود مراجعه کنید و برای مراجعه مجدد نوبت بگیرید. اگر بعد از دو هفته همچنان درد دارید، باید با متخصص ارتز خود تماس بگیرید و نوبت مراجعه مجدد بگیرید.
همیشه توصیه میشود که در صورت بروز هرگونه تغییر در وضعیت (درد، تورم) با متخصص ارتز تماس بگیرید و نوبت مراجعه مجدد بگیرید. متخصص تشخیص میدهد که چه تغییراتی روی ارتز باید اعمال شود و توصیههایی برای روشهای جایگزین درمانی به شما میدهد. ارتزهای قابل تنظیم را میتوان بهروزرسانی یا تعویض کرد. متخصص ارتز مجدداً پای بیمار را ارزیابی خواهد کرد تا یک طرح درمان جدید برای شما تهیه کند.
نحوه مراقبت از کفی طبی یو سی بی ال (UCBL)
برای شستشوی کفی طبی یو سی بی ال، از آب ولرم و صابون استفاده کنید. سپس میتوانید آن را در طول شب در معرض هوای آزاد بگذارید تا خشک شود یا از یک حوله برای خشک کردن آن استفاده کنید. از سشوار یا خشک کن برقی برای خشک کردن کفی طبی استفاده نکنید. همچنین میتوان با استفاده از الکل بوی نامطبوع کفی طبی را از بین ببرید.
خطرات محتمل و اقدامات پیشگیرانه
هر روز پوست خود را برای بروز قرمزی، تاول، تغییر رنگ، درد یا ورم بررسی کنید. اگر هر یک از این مشکلات را تشخیص دهید، بلافاصله با مطب ما تماس بگیرید و استفاده از کفی طبی را متوقف کنید.
هرگز سعی نکنید ارتز خود را تنظیم، تعمیر یا به هرگونه دیگر اصلاح کنید. اجزای این دستگاه با دقت بسیار طبق دستور پزشک و مختصات سازنده ارتز انتخاب شده، سر هم بندی، تنظیم و در جای خود محکم میشوند. تغییرات در ارتز فقط توسط پزشک صورت میگیرد.
در صورت بروز هرگونه مشکل غیر منتظره با مطب ما تماس بگیرید.
