بیشتر کودکان نوپایی که پاهای پرانتزی دارند کاملاً طبیعی هستند. این مساله فقط به خاطر وضعیت قرار گرفتن جنین در رحم ایجاد شده و بین سنین دو تا دو و نیم سالگی احتمالاً خود به خود اصلاح خواهد شد.
برطرف شدن حالت پرانتزی پاها در کودکی که چند ماه است راه افتاده ، نسبتاً طبیعی است. در غیر این صورت ، این مساله باید بیشتر بررسی شود ، زیرا ممکن است نشانهای از مشکل بزرگی مانند بیماری بلانت، راشیتیسم یا ناهنجاریهای مادرزادی زانو باشد. بیایید نگاهی دقیقتر به بیماریهای راشیتیسم و بلانت بیندازیم و نحوه تشخیص هر یک از این بیماریها را در کودکانی که علائم پای پرانتزی دارند بررسی کنیم. گزینههای درمانی مختلفی برای کودکان مبتلا به پای پرانتزی وجود دارد، از جمله گزینههای غیرجراحی مثل استفاده از بریسهای مخصوص پای پرانتزی.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی روش های درمان پای پرانتزی،استفاده از بریس و وسایل طبی و یا رزرو نوبت در کلینیک سلامت امید میتوانید با شماره تلفن های ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۴ تماس حاصل فرمایید.
علل پای پرانتزی
علت پرانتزی بودن پاها در بیشتر کودکان، در واقع ژنو واروم ( پرانتزی بودن پای) فیزیولوژیکی است که وجود آن در کودکان مشکل نگران کنندهای نیست. در بیشتر موارد ، این حالت نهایتا خود به خود اصلاح خواهد شد. این حالت بر تحرک کودک تأثیری نگذاشته و منجر به عوارض طولانی مدتی نخواهد شد.
در كودكانی که حالت پرانتزی پاها خیلی شدید است، ممكن است لازم باشد احتمال ابتلای آنها به بیماری بلانت بررسی شود. بیماری بلانت عارضهای است که منجر به ناهنجاري در صفحه رشد استخوان درشتنی يا استخوان بالایی ساق پا میشود. در کودکان زیر ۲ سال ممکن است پزشک نتواند پای پرانتزی را از ژنو واروم فیزیولوژیک تشخیص دهد، اما اگر پرانتزی بودن پاها تا ۳ سالگی خود به خود برطرف نشود، ممکن است پزشک دستور تصویربرداری با اشعه ایکس از پاها را بدهد تا مشخص شود آیا کودک به بیماری بلانت مبتلا هست یا خیر.
راشیتیسم هم ممکن است باعث پرانتزی شدن پاها در کودکان شود. این بیماری استخوانی ممکن است منجر به ناهنجاریهای استخوانی دیگری نیز بشود. راشیتیسم بیماری است که در كشورهاي توسعه يافته شايع است ، زيرا اين بيماري ناشي از كمبود ويتامين D ، كلسيم و فسفر در رژيم غذايي كودكان است. در کشورهای توسعه یافته بسیاری از خوراکیها را با ویتامینها غنی سازی میکنند تا بدن کودکان و بزرگسالان میزان مناسبی از مواد مغذی را دریافت کند.
علائم مرتبط با پای پرانتزی
نشانههای پرانتزی بودن پاها در هنگام راه رفتن یا ایستادن کودک کاملا مشخص است. یکی از علائم رایج پاهای پرانتزی، نحوه راه رفتن غیر طبیعی و ناهماهنگ کودک است. یکی دیگر از علائمی که اغلب در کودکان نوپای مبتلا به با پای پرانتزی دیده میشود ، رو به داخل گذاشتن یا چرخاش رو به داخل پا نامیده میشود. کودکانی که پاهای پرانتزی دارند به طور معمول تاخیری در مراحل رشد خود ندارند، اما پرانتزی بودن پاهایشان ممکن است بسیار نگرانکننده به نظر برسد. اگرچه پای پرانتزی معمولاً موجب درد نمیشود ، اما در طولانی مدت و در بزرگسالی به دلیل وارد آمدن فشار بیشتر بر مفاصل مچ پا و زانو باعث ایجاد ناراحتی در این مفاصل خواهد شد. همچنین کودکانی که پاهای پرانتزی دارند بیشتر احتمال دارد بلغزند یا تعادل خود را از دست بدهند.
تشخیص علت پای پرانتزی
پرانتزی بودن ساق پاها در بدو تولد امری طبیعی است و موضوع چندان نگران کنندهای نیست. با این حال، والدین باید سیر پیشرفت آن را زیر نظر بگیرند و دقت کنند که آیا این وضعیت وخیمتر میشود و یا بهبودی حاصل میشود یا خیر.
اگر متخصص اطفال احساس کند مشکل دیگری وجود دارد، با استفاده از تصاویر اشعه ایکس میتواند تشخیص دهد آیا مشکل ناشی از بیماری بلانت، راشیتیسم (یا بیماریهای دیگر) هست یا خیر و پس از تشخیص درست، میتواند یک برنامه درمانی مناسب در این زمینه تنظیم کند.
برای تشخیص راشیتیسم ، بیشتر آزمایش خون تجویز میشود و یا ممکن است کودک را به یک متخصص غدد ارجاع دهند. درمان برای افراد مبتلا به بیماری بلانت مستقیماً با استفاده از بریس برای صاف کردن پاها انجام میشود.
آرتزها و بریسهای پای پرانتزی
کودکان مبتلا به بیماری بلانت برای بهبود و اصلاح حالت پرانتزی پاهای خود نیاز به درمان دارند. اگر بیماری زود تشخیص داده شود، ممکن است مشکل کودک صرفا با استفاده از بریس اصلاح شود. اگر حالت پرانتزی پاها پیشرفت کند یا با وجود استفاده از بریس برطرف نشود، ممکن است کودک تا قبل از ۴ سالگی به جراحی نیاز داشته باشد. کودکان بزرگتر برای اصلاح مشکل و جلوگیری از آسیب دائمی به صفحات رشد ، نیاز به جراحی دارند.
آرتزهای كودكان، وسایل کمک پزشکی هستند که پزشک استفاده کوتاه مدت یا بلند مدت از آنها را، بسته به شرایط پاها ، الگوی راه رفتن و رشد کودک تجویز میکند. پس از شروع استفاده از آرتز ، لازم است کودک هر ۳ تا ۶ ماه یکبار توسط پزشک متخصص پا (پودیاتریست یا پا پزشک) معاینه شود تا روند رشد، سیر پیشرفت مشکل یا درمان در کودک را تحت نظر داشته باشند.
عملکرد ارتزها و بریسهای پاهای پرانتزی به چه نحو است؟
آرتزهای مخصوص پا که به آنها وسایل کمک پزشکی پا ، کفی کفش و کفی قوس کف پا .. نیز گفته میشود، وسایل نیمه دائمی هستند که روی پا یا داخل کفش قرار میگیرند تا عملکرد پاها را بهبود بخشند درست به همان شیوهای که عینک باعث بهبود ضعف بینایی میشود. آرتزها ممکن است برای یک کارکرد یا ترکیبی از کارکردهای مختلف طراحی شده باشند.
آرتزهای سفارشی از جمله کفیهای حمایتی ، کفیهای پاشنه پا و انواع پدهای کف کفش که بر اساس اندازهگیریهای دقیق ساخته شده باشند بسیار مفیدند. ساخت انواع پیشرفتهتر این نوع وسایل که نیاز به قالبگیری و ساخت دقیق دارد، مستلزم دانش تخصصی است که بتواند پا را برای قالبگیری در موقعیت ایده آل آن قرار دهد و برای این کار از تکنیکهای متنوعی استفاده میشود. نتیجه نهایی این فرآیند قالبی گچی است که پا را در حالت ایده آل آن در هنگام راه رفتن و ایستادن نگه میدارد. تکنسین از روی این قالب آرتز مناسبی که باعث اصلاح حالت پا میشود را از جنس مواد مختلفی از پلاستیک سخت گرفته تا فوم نرم میسازد. در ساخت آرتزها اغلب از ترکیبی از مواد استفاده میشود.
بیشتر افرادی که استفاده از آرتز به آنها توصیه میشود به نحوی دچار درد یا ناراحتی هستند و اغلب اولین علائم برخی ناهنجاریهای ساختاری یا عملکردی پا در آنها بروز کرده است.
این ناهنجاریهای جزئی معمولاً با یک ارزیابی ساده، که شامل کمتر از ۵۰ اندازهگیری و معاینه دقیق است مشخص میشوند. مشکلاتی مانند زانوی ضربدری و پای پرانتزی کاملا شناخته شدهاند، اما حتی شایعتر از این مشکلات مشکل مشابهی است که در آن تراز نبودن مفصل مچ پا باعث میشود پا در هنگام بلند شدن از زمین کج شده و در هنگام برگشت به زمین هم دوباره مجبور میشود کج شود تا با زمین تطابق پیدا کند. راه رفتن یا دویدن با چنین پایی مثل دوچرخه سواری با پدال کج است.
آیا در صورت مفید نبودن بریس برای درمان پای پرانتزی جراحی لازم است؟
کودکان نوپای مبتلا به ژنو واروم فیزیولوژیک نیازی به درمان فعال ندارند، اما پزشک معالج از والدین میخواهد تا زمانی که مشکل برطرف شود، هر از چند گاهی به او مراجعه کنند تا کودک را معاینه نماید. در موارد بسیار نادر ، ممکن است حالت پرانتزی پاها کاملاً برطرف نشود و والدین به لحاظ زیبایی نگران شرایط پاهای کودک خود باشند. در این موارد میتوانند از جراحی برای اصلاح حالت پرانتزی پا که خود به خود برطرف نشده استفاده کنند.
كودكان مبتلا به راشیتیسم اغلب به متخصصی كه به اصلاح مشکلات متابولیكی كودكان كمك میكند ارجاع داده میشوند و غالباً مشاوره با یک جراح ارتوپد یا متخصص زانو نیز توصیه میشود. پای پرانتزی ناشی از راشیتیسم اغلب با دارو قابل درمان است. اما اگر ناهنجاری پا پس از مداوای مناسب هنوز هم وجود داشته باشد، ممکن است لازم باشد کودک جراحی شود.