نقاط ماشه نواحی حساسی در زیر پوست هستند که با اعمال فشار دچار درد میشوند. نقاط ماشه ای نوعی سفتی عضلانی ناشی از گره های کوچک عضلانی است. پزشکان با تزریق به نقاط ماشه ای دردهای مزمن عضلانی و سایر مشکلات تاثیر گذار بر سیستم اسکلتی عضلانی را درمان میکنند. در روش TPI (تزریق نقاط ماشه ای) متخصص مراقبت های بهداشتی یک سوزن کوچک را به نقطه ماشه بیمار تزریق میکند.
بسیاری از عضلات به خصوص آنهایی که در بازوها، کمر و گردن قراردارند با این روش درمان میشود. تزریق تقاط ماشه ای همچنین میتواند برای درمان های فیبرومیالژیا (سندرم درد میوفاسیال) و سردردهای تنشی استفاده میشود.
تزریق نقاط ماشه ای چیست؟
تزریق به نقاط ماشه‌ای میتواند دردهای مزمن عضلانی ناشی از نقاط ماشه‌ای میوفاسیال را کاهش دهد. در این روش، دارو به صورت مستقیم به نقاط ماشه‌ای میوفاسیال تزریق میشود. پزشک نوع دارو را بر اساس علت اصلی درد و شدت آن تعیین میکند.
روند تزریق به نقاط ماشه‌ای میتواند شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از بی‌حس‌کننده موضعی مانند لیدوکائین برای مسدود کردن گیرنده‌های درد در عضلات.
- استفاده از یک کورتیکواستروئید به منظور کاهش التهاب بافت همبند اطراف عصب.
- استفاده از سم بوتولینوم A (بوتاکس) که با مسیرهای سیگنال دهی عصبی تداخل میکند و از انقباضات عضلانی جلوگیری میکند.
در طول عمل، پزشک با وارد کردن یک سوزن کوچک به نقاط ماشه‌ای میوفاسیال دارو را تزریق میکند. افراد حساس ممکن است در ناحیه تحت درمان احساس انقباض داشته باشند، اما این مشکل با شل شدن عضله برطرف میشود.
تزریق نقاط ماشه‌ای در مطب پزشک انجام میشود و معمولاً بیشتر از چند دقیقه طول نمی‌کشد. ممکن است در یک جلسه درمان چند تزریق در نقاط مختلف انجام شود.
موارد استفاده از تزریق نقاط ماشه ای
تزریق نقاط ماشه ای میتواند درد ناشی از عوامل تاثیر گذار بر سیستم اسکلتی عضلانی و عصبی را برطرف کند:
سندرم درد میوفاسیال
تزریق به نقاط ماشه ای میتواند علائم سندرم درد میوفاسیال که شامل یک درد مزمن است و بر عضلات و بافت های اطراف تاثیر میگذارد را تسکین دهد. سندرم در میوفاسیال باعث تحریک واکنش های دردناک در قسمت های به ظاهر نامرتبط بدن میشود. به این وضعیت درد ارجاعی گفته میشود.
تزریق به نقاط ماشه ای با شل کردن عضلات آسیب دیده باعث کاهش درهای عضلانی موضعی میشود. طبق تحقیقات انجام شده این تزریق ها مسیر انتقال سیگنال های عصبی که باعث درد های ارجاعی میشوند را مسدود میکنند.
دلایل احتمالی نقاط ماشه ای میوفاسیال عبارتند از:
- برخورد ضربه یا ایجاد آسیب در عضله
- حرکات تکراری
- طرز ایستادن نامناسب
- استرس
فرد مبتلا به درد میوفاسیال ممکن است علاوه بر درد ارجاعی موارد زیر را هم تجربه کند:
- درد قسمت های خاصی از عضله
- دردی که در اثر حرکت یا کشش عضله آسیب دیده بدتر میشود
- گره های عضلانی که میتوان آنها با لمس دست احساس کرد
- سفتی یا ضعف عضلانی
- کاهش دامنه حرکتی
فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا نوعی درد مزمن است و علائمی شبیه به آرتریت دارد اما بافت نرم بدن را تحت تاثیر قرار میدهد.
دلیل دقیق فیبرومیالژیا هنوز شناخته نشده اما عوامل خطرناک احتمالی آن عبارتند از:
- سابقه اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید
- ضربه جسمی یا روانی
- سابقه خانوادگی فیبرومیالژیا
- عفونت ها
- ساختار بدن زنان
علائم فیبرومیالژیا عبارتند از:
- درد و سفتی در کل بدن
- سردرد
- بی حسی یا گزگز دست و پا
- مشکلات گوارشی
- خواب نامناسب و خستگی در طول روز
- عدم تمرکز
- علائم افسردگی یا اضطراب
پزشکان بر اساس تجربه بیماری فیبرومیالژیا را در افرادی که در نقاط ماشه ای خاصی از کل بدن دچار درد یا حساسیت میشوند تشخیص می‌دهند.
سندرم درد میوفاسیال باعث درد موضعی عضلانی میشود اما فیبرومیالژیا باعث درد گسترده یا سیستمیک میشود. در نتیجه مشخص میشود که درد فیبرومیالژیا ناشی از مشکلات عصبی است که بر نحوه پردازش اطلاعات حسی مغز تاثیر می‌گذارند.
سردرد
نقاط ماشه ای در شانه، گردن و سر میتواند روی میگرن و سردردهای تنشی تاثیر گذار باشد. براساس مطالعات انجام شده بین نقاط ماشه ای میوفاسیال و حساسیت به درد فشاری در افراد مبتلا به سردردهای تنشی دوره ای یا مزمن رابطه وجود دارد. افرادی که نقاط ماشه ای بیشتری دارند نسبت به درد های فشاری حساس تر هستند. طبق مطالعات انجام شده نقاط ماشه ای میوفاسیال بر شدن این نوع سردرد ها تاثیر گذارند.
تزریق به نقاط ماشه ای برای جه کسانی مناسب است؟
تزریق به نقاط ماشه ای برای اکثر بیمارانی که مبتلا به درد هستند میتواند مناسب باشد. این روش درمانی معمولا برای اشخاص زیر مناسب است:
- کسانی که دچار اسپاسم شدید عضلانی میشوند
- کسانی که قبلا برخورد ضربه به ناحیه آسیب دیده را تجربه کرده اند
- کسانی که سابقه سردرد تنشی یا تنش مزمن عضلانی دارند
تزریق به نقاط ماشه ای معمولا برای کسانی که درد و تنش را در یک ناحیه خاص احساس میکنند بهترین نتیجه را دارد. این روش برای بیمارانی که درد گسترده و غیر مشخصی دارند نمیتواند چندان موثر باشد.
پزشکان معمولا برای تشخیص اینکه آیا این روش درمانی برای بیمار مناسب است یا خیر نواحی مورد نظر را معاینه میکنند.
چه کسانی نباید از تزریق به نقاط ماشه ای استفاده کنند ؟
تزریق به نقاط ماشه ای یک روش درمانی بی خطر، موثر و غیر تهاجمی برای نقاط ماشه ای و درد میوفاسیال است اما همه نمی‌توانند این درمان را انجام دهند. کسانی که نباید از این روش درمانی استفاده کنند عبارتند از:
- بیمارانی که خونریزی یا اختلال ضد انعقادی دارند
- بیماران مبتلا به عفونت موضعی
- بیماران مبتلا به عفونت سیستمیک
- بیمارانی که به دارو های بیهوشی حساسیت دارند
- بیمارانی که فوبیای سوزن دارند
- بیمارانی که ضربه حاد عضلانی را تجربه کرده اند
همچنین اگر سه روز قبل از درمان از اسپرین (رقیق کننده خون) استفاده کرده اید یا اخیرا جراحی کرده اید تزریق به نقاط ماشه ای برای شما مناسب نیست. این روش همچنین برای زنان باردار مناسب نیست.
روند تزریق به نقاط ماشه ای
برای انجام تزریق به نقاط ماشه‌ای، ابتدا از الکل یا مواد پاک‌کننده دیگر مانند بتادین برای تمیز کردن محل تزریق استفاده میشود. سپس با استفاده از اسپری بی‌حس‌کننده مانند اتیل کلرید، ناحیه تحت درمان بی‌حس میشود تا بیمار حین تزریق کمترین دردی را احساس کند. در یک جلسه درمانی معمولی، پزشک یک سوزن کوچک را در نقاط ماشه‌ای خاص فرو میکند. مواد تزریق شده حاوی محلول بی‌حس‌کننده موضعی و همچنین کورتیکواستروئید برای تسکین بیشتر درد و کاهش التهاب است.
تزریق به نقاط ماشه‌ای با غیرفعال کردن نقاط ماشه‌ای و شل کردن عضله، درد و تنش بیمار را برطرف میکند. ممکن است بعد از تزریق یک باند روی زخم شما چسبانده شود. اگر بعد از تزریق دچار درد شدید شدید، می‌توانید با استفاده از کمپرس گرم، سرد، استامینوفن (تیلنول) یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن (ادویل) یا ناپروکسن سدیم درد را کاهش دهید. در اکثر موارد، کل روند درمان فقط چند دقیقه طول می‌کشد. ممکن است در یک جلسه درمانی چندین تزریق را به صورت همزمان برای شما انجام شود.
بعد از تزریق به نقاط ماشه ای: چگونه از بازگشت نقاط ماشه ای خود جلوگیری کنیم؟
شاید لازم باشد جلسات درمان را تکرار کنید. اما بدون در نظر گرفتن تکرار جلسات درمان شما می‌توانید با انجام برخی کارها از ایجاد گره های عضلانی جلوگیری کنید. چهار عامل اساسی در پیشگیری از درد نقاط ماشه ای عبارتند از:
رژیم غذایی
کاهش آب بدن میتواند باعث ایجاد گره های عضلانی شود به خصوص اگر با مشکلات دیگری مانند طرز قرار گرفتن نامناسب بدن، نشستن پشت میز و ورزش نکردن همراه باشد.
اگر بدن شما مستعد گره های عضلانی است باید روزانه حداقل دو لیتر آب بنوشید. همچنین در روز هایی که ورزش های سنگین انجام می‌دهید یا قهوه می‌نوشید بدن شما به آب بیشتری نیاز دارد.
ورزش
یوگا، پیلاتس و سایر ورزش های سبک که باعث افزایش تمرکز شما میشوند تا حد زیادی میتواند به شما کمک کند.
ماساژ
ماساژ برای کسانی که دچار تنش عضلانی یا گره های عضلانی هستند بسیار مفید است. ماساژ درمانی حرفه ای دو پاسخ مکانیکی در بدن ایجاد میکند. اول اینکه با افزایش گردش خون باعث آرام شدن عضلات میشود. بهبود گردش خون باعث حرکت آزادانه تر خون در بدن میشود و اکسیژن مورد نیاز سلول های عضلانی را بهتر منتقل میکند.
دوم اینکه ماساژ فشار عصبی را کاهش میدهد. فشار عصبی تاثیر زیادی روی درد دارد چون عضلات شما را دائما منقبض میکند و در نتیجه اعصاب اطراف را فشرده میکنند.
حرکات کششی
یوگا و حرکات کششی میتوانند وضعیت شما را بهبود بخشند. این حرکات به کاهش آسیب ناشی از نشستن کمک میکنند.
بیماران هر چند وقت یکبار به تزریق نقاط ماشه ای نیاز دارند؟
در بهترین حالت، یک نقطه ماشه‌ای پس از یک بار تزریق بهبود می‌یابد. این اتفاق معمولاً زمانی رخ میدهد که بیمار یک نقطه ماشه‌ای مجزا داشته باشد، به خصوص اگر علت اصلی آن برطرف شده باشد، مانند نقطه ماشه‌ای ناشی از یک ضربه یا حرکت کوچک تکراری که دیگر تکرار نخواهد شد. اما نقاط ماشه‌ای ناشی از مشکلات مزمن مانند فیبرومیالژیا و سندرم درد میوفاسیال به دلیل مشکل زمینه‌ای عود میکنند. در این موارد، تزریق نقطه ماشه‌ای ممکن است به طور منظم یا در صورت نیاز انجام شود. تعداد دفعات تزریق نقطه ماشه‌ای به نوع دارویی که تزریق میشود بستگی دارد. اگر فقط از لیدوکائین یا ترکیبی از داروهای بیهوشی برای تزریق استفاده شود، میتوان تزریق را هر ماه به صورت مداوم انجام داد. اما تزریق یک داروی استروئیدی ممکن است باعث ایجاد آسیب‌های بافتی شود، بنابراین با توجه به تشخیص پزشک، تزریق دفعات کمتری انجام میشود.
بعد از درمان در چه صورتی باید به پزشک مراجعه کنیم ؟
بعد از تزریق به نقاط ماشه ای ممکن است عوارض جانبی خاصی را مشاهده کنید. چناچه ناحیه درمان شده دچار قرمزی یا تورم شدید شود باید به پزشک مراجعه کنید. هنگامی تزریق به نقاط ماشه ای برای عضلات نزدیک به قفسه سینه انجام میشود ممکن است باعث سوراخ شدن ریه یا غشا دور ریه یعنی پلورا شود.
عوارض جانبی تزریق نقاط ماشه ای
تزریق به نقاط ماشه ای میتواند عوارض جانبی مختلف فوری و طولانی مدت داشته باشد که عبارتند از:
- درد یا بی حسی موقت در اطراف محل تزریق
- تغییر رنگ یا گودی پوست در نزدیکی محل تزریق
- سبکی سر یا سرگیجه
- خونریزی
همچنین استفاده از مواد بیهوشی در تزریق به نقاط ماشه ای میتواند باعث نوعی آسیب شدید عضلانی یعنی میونکروز شود. این مشکل معمولا در عرض ۳ تا ۴ هفته بهبود یابد. درد، تورم و حساسیت در نزدیکی محل تزریق معمولا بعد از چند ساعت برطرف میشود.
خطرات تزریق به نقاط ماشه ای
تزریق به نقاط ماشه ای معمولا عوارض بسیار کمی دارد اما در برخی موارد ممکن است بیمار دچار مشکلات زیر شود:
- عفونت در محل تزریق
- کبودی
- آسیب عضلانی یا عصبی
- در برخی موار بسیار نادر هوا بین دیواره قفسه سینه و ریه ها جمع میشود. این وضعیت میتواند باعث از بین رفتن ریه ها شود.
تصویربرداری اولتراسوند میتواند باعث به حداقل رساندن خطر ابتلا به عوارض جدی تزریق به نقاط ماشه ای شود.
سوالات پرتکرار
تزریق به نقاط ماشه ای چقدر طول می‌کشد؟
تسکین درد میتواند تا یک ماه ادامه داشته باشد. شاید لازم باشد برای تسکین طولانی مدت درد تزریق های مکرر انجام دهید. تزریق داروهای بی حس کننده میتوانند بیشتر از داروهای استروئید انجام شود.
هدف از تزریق به نقاط ماشه ای چیست؟
تزریق به نقاط ماشه ای میتواند باعث برطرف شدن درد عضلانی به خصوص درد عضلات بازو ها، پاها، کمر و گردن شود. این تزریق ها همچنین میتوانند بیماری های فیبرومیالژیا، سردرد تنشی و درد میوفاسیال را درمان کنند. نقاط ماشه ای درواقع گره های عضلانی دردناک در عضلات بدن هستند.
آیا تزریق به نقاط ماشه ای درد دارد؟
تزریق به نقاط ماشه ای ممکن است تا چند ساعت ناحیه درمان شده را بی حس کند. همچنین ممکن است شما بعد از تزریق درد خفیفی را احساس کنید اما سایر مشکلات ناشی از تزریق به نقاط ماشه ای بسیار نادر هستند.
اقدامات لازم بعد از تزریق به نقاط ماشه ای ؟
۱-بعد از تزریق باید یک تا دو روزاستراحت کنید. از انجام فعالیت های پرفشار مانند بلند کردن اجسام سنگین، ایستادن طولانی مدت، آهسته دویدن و سایر ورزش های سنگین خودداری کنید.
۲-یک الی دو روز بعد از تزریق از کمپرس های گرم استفاده نکنید چون افزایش دما میتواند باعث خونریزی شود.
آیا تزریق به نقاط ماشه ای به درمان سیاتیک کمک میکند ؟
با توجه به اینکه درد سیاتیک در یک نقطه خاص احساس میشود نزریق به نقاط ماشه ای میتواند درمان مناسبی برای آن باشد.
