خار پاشنه به رشد استخوان در ناحیه پاشنه گفته میشود که تحت عنوان زائده استخوانی یا استئوفیت نیز شناخته میشود. این زائدههای استخوانی به دنبال تلاش بدن برای ترمیم آسیب دیدگی ایجاد شده ناشی از التهاب مداوم پا و تحت فشار قرار گرفتن به وجود میآید و ممکن است در نقاط مختلف بدن تشکیل گردد. این زائدههای استخوانی به دلایل مختلفی در پاشنه به وجود میآیند و در تعداد زیادی از موارد رباطی که از کف پا نیز عبور میکند و پلانتار فاسیا نام دارد دچار کشیدگی و سفت شدگی خواهد شد که این امر باعث بروز التهاب در این رباط خواهد شد که بدن در تلاش برای ترمیم این آسیب دیدگی به تشکیل خار پاشنه خواهد پرداخت.
خار پاشنه به دنبال عکس برداری از کف پا تشخیص داده میشود و به صورت یک زائده استخوانی تیز در محل اتصال رباط پلانتار فاسیا به پاشنه پا مشاهده میگردد. هنگامی که پزشک توانست علت اصلی بروز درد و التهاب را تشخیص دهد و بهترین روش برای درمان مشکل شما پیشنهاد خواهد کرد. متخصصین ما استفاده از کفش و کفی طبی را برای اصلاح مشکل ایجاد شده که منجر به بروز التهاب شده است را پیشنهاد میدهند. به حرکت درآوردن پا یک روش درمانی دیگر است که اغلب توسط پا پزشک توصیه میشود و به آرامی به کمک حرکات دست مفاصل را تکان میدهد تا سفتی آنها برطرف شده و بتوانند دامنه حرکات طبیعی خود را به دست بیاورند. در صورتی که این روشها کمکی به بیمار نکند انجام عمل جراحی آخرین راه حل خواهد بود اما در تعداد زیادی از موارد پا پزشک به رفع مشکل ایجاد شده خواهد پرداخت.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره ی روش های درمان خارپاشنه و یا رزرو نوبت در کلینیک سلامت امید با شماره تلفن های ۰۹۱۰۷۸۰۳۱۵۵ تماس حاصل فرمایید.
علت تشکیل خار پاشنه چیست؟
سفتی و کشیدگی رباط پلانتار فاسیا یکی از دلایل بسیار شایع تشکیل خار پاشنه اما عوامل دیگری نیز در بروز این اختلال نقش دارد. با بالا رفتن سن غضروف و رباطهای پا دچار تحلیل رفتگی میشوند و استخوانها شروع به ساییدگی روی هم خواهند کرد و بدن برای جبران این وضعیت به ساخت زائدههای استخوانی میپردازد. انجام دادن برخی کارها از قبیل رقصیدن، دویدن و پریدن میتواند باعث افزایش التهاب این ناحیه شود. پوشیدن کفش نامناسب یا کفش پاشنه بلند و چاقی و اضافه وزن نیز در تشدید التهاب نقش دارند. پوشیدن کفش تخت، سفت بودن عضلات ساق پا، افزایش زیاد قوس کف پا و ایستادن یا نشستن به مدت طولانی باعث میشود که ریسک تشکیل خار پاشنه افزایش پیدا کند.
علائم و نشانههای خار پاشنه چیست؟
فردی که دچار خار پاشنه است هنگامی که وزن خود را به پاشنه منتقل میکند دچار درد شدیدی میشود و این درد ممکن است در هنگام راه رفتن و در قسمت قوس کف پا یا پشت پا نیز احساس شود. در صورتی که بیمار مدت زیادی دراز بکشد یا بنشیند سپس بایستد درد بسیار شدیدی را احساس خواهد کرد. احساس درد شدید پس از بیدار شدن از خواب یکی از شکایات اصلی افرادی است که دچار خار پاشنه هستند. اگرچه کشیدگی و سفتی رباط پلانتار فاسیا باعث بروز درد میشود و درد ایجاد شده به خار پاشنه مربوط نیست معمولاً در عکس برداری از پاشنه وجود این زائده استخوانی تشخیص داده میشود و نشان میدهد که آسیب دیدگی پا مدت زیادی باقی میماند.
خار پاشنه چگونه درمان میشود؟
برخی از روشهای موجود برای درمان خار پاشنه به شرح زیر میباشند:
مصرف داروهای مسکن
مصرف داروهای مسکن که برای تهیه آنها نیاز به نسخه پزشک ندارید میتواند به شما برای تسکین درد و ناراحتی پاشنه کمک کند برخی از این داروها عبارتند از آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن و ناپروکسن سدیم. این داروها با کاهش التهاب بافت از بروز آسیب دیدگی بیشتر جلوگیری میکنند اما در صورتی که شما دچار بیماری کلیوی هستید یا سابقه زخم و خونریزی معده را دارید نباید از این دارو استفاده کنید. اگرچه مصرف قرص استامینوفن میتواند باعث تسکین درد شود همانند سایر داروها دارای خاصیت ضد التهاب نیست.
استراحت کردن
استراحت کردن در افرادی که دچار خار پاشنه هستند بسیار مهم است. این افراد باید از انجام دادن فعالیتهای ورزشی سنگین از قبیل طبیعی دنیا پیاده روی به مدت طولانی خودداری کنند. اگر شما به واسطه شغلی که دارید مجبور هستید مدت زیادی بایستید چند روز مرخصی بگیرید و در منزل استراحت کنید. استراحت کردن و کاهش فعالیت جسمانی باعث میشود که از میزان التهاب کاسته شود و درد حاصل از خار پاشنه بهبود پیدا کند.
نمک اپسوم
نمک اپسوم از منیزیم سولفات تهیه میشود و حاوی همان ترکیبات ضد التهابی است که در منیزیم وجود دارد و این امر باعث شده یک انتخاب عالی برای درمان خار پاشنه باشد. برای استفاده از این نمک یک لگن را پر از آب گرم نمایید و یک فنجان نمک اپسوم را به آن اضافه کنید سپس به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به آرامی محل اطراف خار پاشنه را بسابید این کار باعث میشود که زائدههای کلسیمی تجزیه شوند و عضله و تاندونهای پا شل شوند. در صورتی که شما روزی دو بار این کار را انجام دهید به بهبود سریع تر خار پاشنه کمک خواهد کرد و به این ترتیب از میزان دردی که در دوران بهبود احساس میکنید کاسته خواهد شد.
استفاده از اسپلینت مخصوص شب
اسپلینت مخصوص شب را باید شب پوشید البته میتوانید در طول روز نیز در دورههای کوتاهی از آن استفاده نمایید. پوشیدن این نوع اسپلینت باعث میشود که از سفت شدن بافتها در طول شبانه روز جلوگیری گردد. برخی از افراد در هنگام استفاده از آن دچار مقداری ناراحتی میشوند اما در صورتی که به تدریج زمان استفاده از آن را افزایش دهند در نهایت نتیجه ای که به دست میآورند ارزشمند خواهد بود. استفاده از اسپلینت مخصوص شب بسیار مفید است زیرا به کشش رباط پلانتار فاسیا کمک خواهد کرد.
پوشیدن کفش طبی برای درمان خار پاشنه
مواردی که تا این قسمت به آنها اشاره کردیم فقط به طور موقت باعث تسکین درد میشوند. میتوان با پوشیدن کفش طبی یا استفاده از کفی طبی به درمان خار پاشنه پرداخت. کفی طبی به نحوی طراحی شده است که میتواند به اصلاح حالت بدن در هنگام راه رفتن به ویژه در مواردی که پا به سمت داخل چرخیده است و کف پا دچار صافی شده است کمک نماید. چرخش پا به سمت داخل یکی از مشکلات شایع پا است که حداقل نیمی از جمعیت را درگیر کرده است و یکی از دلایل اصلی خار پاشنه محسوب میشود. هنگامی که به دنبال یک کفش مناسب برای کمک به بهبود خار پاشنه خود هستید به موارد زیر توجه نمایید:
- کفشی را تهیه کنید که پاشنه مناسبی دارد. قسمت پاشنه کفش باید محکم باشد تا بتواند از پاشنه محافظت نماید و از چرخیدن پا به سمت داخل یا خارج جلوگیری کند.
- انعطاف پذیری متوسطی داشته باشد. کفش شما نباید آنقدر منعطف باشد که به راحتی خم شود اما نباید آنقدر هم سفت باشد که وقتی قصد دارید پای خود را خم کنید و بچرخانید انعطاف پذیری نداشته باشد.
- مقداری پاشنه داشته باشد. کفش یا کفی طبی مقدار کمی پاشنه دارد تا فشار را از روی پاشنه دردناک شما برطرف کند.
شما باید از پزشک بخواهید که با انجام اسکن پا اقدام به تهیه کفش و کفی طبی مخصوص شما نماید. پوشیدن کفش طبی یا استفاده از کفی طبی باعث میشود که از چرخش پا جلوگیری شود و از پاشنه پا به خوبی محافظت گردد. بهترین کفش و کفی طبی آن دسته از محصولاتی هستند که توسط پزشک تجویز میشوند.
چسب زدن پاشنه
از آنجایی که در اکثر موارد خار پاشنه به سفت شدن و گرفتگی رباط پلانتار فاسیا ارتباط دارد چسب زدن آن میتواند باعث کاهش درد و تسریع فرایند بهبود شود. چسب کینزیو یک انتخاب بسیار پرطرفدار است زیرا باعث کاهش التهاب و بهبود گردش خون خواهد شد. میتوان از سایر انواع چسبهای ورزشی نیز استفاده کرد. هدف از چسب زدن این ناحیه محافظت بیشتر از این رباط است به ویژه در مواردی که در مواردی که پوشیدن کفش و کفی طبی نمیتواند به طور صحیح از پا محافظت کند. این امر باعث میشود که فشار از روی خار پاشنه برداشته شود و به بهبود درد نیز کمک خواهد کرد. برای اینکه بتوانید از مزایای زدن پاشنه بهره مند شوید باید چسب زدن به طور صحیح انجام شود به همین دلیل باید قبل از استفاده از آن دستورالعمل استفاده از چسب را مطالعه نمایید.
فیزیوتراپی قبل از جراحی خار پاشنه
به منظور کاهش درد و جلوگیری از نیاز به عمل جراحی متخصص فیزیوتراپی میتواند یک برنامه ورزشی تخصصی را برای شما طراحی کند که شامل موارد زیر میباشد:
- کشش پلانتار فاسیا، عضله نعلی و عضله دوقلو
- ماساژ درمانی
- تقویت عضلات داخلی پا
- پوشیدن کفش مناسب
- کنترل درد
- استفاده از کمپرس یخ
- دنبال کردن یک برنامه ورزشی فعال
در صورتی که این روشهای غیر جراحی کمکی به کاهش درد نکرد انجام عمل جراحی اقدام بعدی خواهد بود. فیزیوتراپی پس از جراحی به منظور کاهش درد و تورم ضروری است و به شما کمک میکند زودتر سرپا شوید.
کشش پا
انجام دادن حرکات کششی میتواند یک روش بسیار مناسب برای رفع درد ناشی از خار پاشنه باشد. تمرینات ورزشی متعددی وجود دارد که شما میتوانید با انجام دادن آنها به کشش عضله پلانتار فاسیا بپردازید. یکی از رایج ترین تمرینات ورزشی این است که دستهای خود را روی دیوار قرار دهید و به سمت جلو خم شوید تا دیوار از بدن شما محافظت نماید. پای شما باید در شرایطی قرار داشته باشد که زانوهای شما خم شده باشد گویی قصد دارید شروع به دویدن نمایید و در مسابقه دو شرکت کرده اید. سپس به آرامی پای دیگر خود را کمی فشار دهید و به کشش کف پای خود بپردازید. استفاده از طناب ورزشی میتواند کمک کننده باشد زیرا به شما کمک میکند بدون آنکه به طور مستقیم به پاشنه خود فشار وارد کنید به ایجاد مقاومت بپردازید.
جراحی خار پاشنه
از جراحی خار پاشنه برای درمان التهاب و سفتی پلانتار فاسیا و درمان خار پاشنه استفاده میشود. التهاب پلانتار فاسیا باعث بروز درد میشود. پلانتار فاسیا یک رباط مهم است که از قسمت پاشنه تا انگشتان امتداد پیدا میکند و به حفظ قوس کف پا کمک خواهد کرد. در هنگام ایستادن به این رباط فشار وارد میشود که معمولاً در هنگام راه رفتن این فشار بیشتر خواهد شد. این رباط ممکن است آنقدر سفت شود که باعث به وجود آمدن خار پاشنه گردد. التهاب این رباط معمولاً با استراحت کردن و بدون نیاز به انجام عمل جراحی و به کمک روشهای غیر جراحی بهبود پیدا میکند با این حال در صورتی که درد بدتر شود یا خار پاشنه پیشرفت کند انجام عمل جراحی تنها راه حل موجود خواهد بود. میتوان از روشهای مختلفی برای جراحی خار پاشنه استفاده کرد که به شرح زیر میباشند:
- جدا کردن کامل رباط پلانتار فاسیا از استخوان پاشنه به منظور رفع فشار که این جراحی با هدایت دوربین انجام میشود.
- خارج کردن خود خار پاشنه
- جدا کردن بخشی از رباط پلانتار فاسیا
گاهی اوقات پزشک به منظور کسب نتایج دلخواه از روشهای جراحی بالا به صورت ترکیبی استفاده میکند. از آنجایی که خار پاشنه رباط پلانتار فاسیا را درگیر میکند صافی کف پا یکی از عوارض شایع جراحی است. شما فورا پس از جراحی دچار درد در محل بافت اسکار خواهید شد اما باید با مصرف داروهای مسکن به خوبی کنترل شود.